پژمان ایمانی - دانشجوی دکتری رشته مهندسی منابع طبیعی- مهندسی جنگل
حسن اکبری - استادیار گروه جنگلداری، استان مازندران، شهرستان ساری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
میلاد پوراحمد - دانشجوی دکتری رشته مهندسی منابع طبیعی- جنگلداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

جاده های جنگلی به علت هزینه های سنگین مربوط به طراحی، احداث و نگهداری و نیز اثرات منفی بر محیط زیست و حیات وحش، دارای حساسیت زیاد از نظر اقتصادی، زیست محیطی و افکار عمومی است. هدف پژوهش حاضر که یک هدف کاربردی است، طراحی جاده جنگلی کم هزینه تر از طریق تهیه نقشه پهنه بندی هزینه جاده سازی و در نظر گرفتن مهمترین عوامل مؤثر در هزینه جاده سازی با کمک AHP و GIS می باشد. در پژوهش حاضر از بین عوامل مختلفی که در طراحی جاده های جنگلی تأثیر گذارند 4 عامل شیب، هیدرولوژی، زمین شناسی و خاک شناسی در نظر گرفته شد. با توجه به اینکه عوامل مورد بررسی روی هزینه ساخت جاده جنگلی از اهمیت بالایی برخوردارند، تأثیر یکسانی ندارند با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی وزن دهی شدند. بعد از وزن دهی و تلفیق عوامل هزینه جاده سازی اقدام به تهیه نقشه پهنه بندی هزینه در نرم افزار Arc GIS نسخه 9/3 گردید. نقشه پهنه بندی هزینه جاده سازی با قیمت های مناقصات سال 89 به 3 طبقه هزینه زیاد، هزینه متوسط و هزینه کم تقسیم گردید و نقشه طبقات هزینه جاده سازی تهیه شد. نتایج این تحقیق نشان داد که با استفاده از نقشه پهنه بندی هزینه می توان مسیری با هزینه های اقتصادی و زیست محیطی کمتری طراحی کرد.

جاده جنگلی، فرآیند تحلیل سلسله مراتبی، سیستم اطلاعات جغرافیایی، نقشه پهنه بندی، هزینه ساخت