زهرا مرید صداقت - دانشجوی کارشناسی ارشد طراحی شهری دانشگاه آزاد همدان

انسان با محیط خود رابطه متقابل دارد؛ یعنی از یک سو تحت تأثیر محیط قرار می گیرد و از سوی دیگر بر آن اثر می گذارد. این تأثیر پذیری و تأثیر گذاری با توجه به سطح پیشرفت های انسانی متفاوت هستند. امروزه انسان با بهره گیری از فناوری توانسته بر بسیاری از محدودیت ه ای محیطی فائق آید و تأثیرات جدی بر آن بگذارد. تغییرات آب و هوا یکی از نمونه های روشن از نتیجه فعالیت انسان هاست. انسان ها با تغییراتی که در محیط خود ایجاد می کنند شرایطی را به وجود می آورند که موجب می شود، اقلیم و درجه حرارت هوا تغییر کند. گسترش شهرنشینی و افزایش جمعیت در کلان شهرها از یک سو و رشد فعالیت های صنعتی بزرگ از سوی دیگر باعث ایجاد ت غییراتی بر خرد اقلیم مناطق شهری شده است. میان پدیده ای به نام جزیزه گرمایی در کلان شهر ها باعث افزایش دما گردیده و روند سریع شهرنشینی نیز بر شیب افزایش دما در شهرها می افزاید. در این مقاله سعی بر آن است تا پس از مروری بر مبدا و منشاء مفهوم جزایر گرمایی، تعریف آن و تحلیل عوامل تأثیر گذار بر شکل گیری جزایر گرمایی در شهر و بالاخص مراکز شهری، به عنوان یکی از عواملی که بر ایجاد شرایط نامطلوب زیست محیطی و ناپایداری شهری بسیار تأثیر گذار است و ارائه روشهای کاربردی در جهت ممانعت از ایجاد جزیره گرمایی و کنترل آن پرداخته شود. در نهایت نتیجه این تحقیق، ارائه راهکارهایی جهت طراحی شهری به گونه ای است که از ایجاد جزایر گرمایی و تغییر اقلیم در شهرها کاسته شود.

اقلیم، توسعه پایدار، جزایر گرمایی، کلان شهر، گسترش شهرنشینی