فهیمه محمدی - کارشناسی ارشد اقلیم شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد
مطهره زرگری - کارشناسی ارشد اقلیم شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد

گردوغبار یکی از پدیده های اقلیمی جو است که آثار و پیامدهای زیست محیطی نامطلوبی بر جای میگذارد. در این پژوهش پدیده گردوغبار بر حسب فراوانی زمانی و مکانی، برای 5 ایستگاه هواشناسی سینوپتیک استان تهران در طی د وره آماری 24 ساله (1981-2005) بررسی، تجزیه و تحلیل شده است. به همین منظور داده های روزانه و ماهانه از سازمان هواشناسی ک شور دریافت شد که شامل روزهای گردوغباری، م توسط دما، دید کمتر از 2 کیلومتر و مجموع بارش می باشد. فراوانی داده ها بصورت ماهانه و سالانه محاسبه گردید و همبستگی فضایی بین پارامتر گردوغبار با پارامترهای بارش و دما در هر ایستگاه محاسبه شده است. برای اطلاعات مذکور نقه های پراکندگی فضایی، پوشش گیاهی، توپوگرافی و خاک تهیه و م ورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. با استفاده از نرم افزار HYSPLIT حرکت رو به عقب ذره غبار در 48 ساعت قبل از ورود به منطقه برای روزهای یکم، دوم، چهارم و پنجم ماه می در سال 2000 در سه تراز ارتفاعی 100، 500 و 1000 متیری بررسی شده است. نتایج این ت حقیق نشان می دهد که در شمال تهران، ایستگاه آبعلی با میانگین فراوانی 109 روز در سال دارای بیشترین تعداد روزهای گردوغباری در کل استان می باشد و پس از آن ایستگاه های کرج، تهران، فیروزکوه، چیگر به ترتیب بیشترین فراوانی های وقوع گردوغبار را به خود اختصاص می دهند. نتایج تحلیل مسیر حرکت ذره های غبار در روزهای مذکور بیان می کند که بیشترین منشاء گرد و غبار استان تهران از سمت غرب و جنوب غرب ایران و از سوی کشورهای عربستان و عراق است.

گردوغبار، توزیع زمانی و مکانی، SPSS, HYSPLIT، تهران