محمدرضا اکبرزاده - دانشجوی دوره دکتری سازه های آبی،دانشگاه فردوسی مشهد
عباسعلی قزل سوفلو - عضو هیدت علمی موسسه آموزش عالی خاوران
محبوبه حاجی بیگلو - مدرس دانشگاه پیام نور مشهد

همه ساله مقادیر زیادی رسوب وارد سیستم های انتقال آب سطحی شده و ضمن پرکردن مخازن سدها سبب تنش بر مدیریت منابع آب می گردند. در تحقیق حاضر به منظور انتخاب مناسب ترین روش برآورد رسوب معلق در ایستگاه هیدرومتری آغمزار واقع بر رودخانه اترک، 1346 داده متناظر دبی جریان و دبی رسوب در طی دوره آماری سال های 1348 الی 1389 جمع آوری و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. با برقراری رابطه بین مقادیر متناظر دبی آب و دبی رسوب براساس پنج مدل خطی، خطی ترکیبی (چند خطی)، خطی با اعمال تصحیح FAO، حد وسط دسته ها و روش ترسیمی (مماس بر خط حداکثر غلظت)، اقدام به انتخاب مدل مناسب که دارای بهترین قابلیت پیش بینی باشد، براساس شاخص های آماری گردید. به این منظور، از شاخص های جذر میانگین مربعات خطا (RMSE)، ضریب تبیین (R2)، نسبت میانگین داده های برآوردی به مشاهداتی (r)، ضریب تغییرات (Cv) ، نسبت جذر میانگین مربعات مربعات خطا به میانگین داده های، نسبت جذر میانگین مربعات خطا به میانگین داده های برآوردی (GSD) ، ضریب همبستگی بین رسوبات برآوردی و مشاهداتی (R)، میانگین قدر مطلق خطا (MAE) و میانگین انحراف خطا (MBE) استفاده شد. نتایج نشان داد مدل خطی در بین مدل های مورد آزمون دارای کمترین میزان میانگین مربعات خطا بوده و بهترین قابلیت پیش بینی را در برآورد رسوب ایستگاه مورد مطالعه داراست و بر این اساس متوسط دبی رسوب روزانه در این ایستگاه 21100 تن در روز برآورد گردید.

رسوب معلق، منحنی سنجه رسوب،روش های هیدرولوژیکی،پارامترهای آماری،آغمزار