سیدرامتین باقری - کارشناس ارشد راه و ترابری، پژوهشگاه حمل و نقل طراحان پارسه، تهران
محمود صفارزاده - دکتری راه و ترابری- دانشگاه تربیت مدرس، ریاست تهران
مجتبی کاظمی - کارشناس ارشد راه و ترابری، ، مرکز آموزش عالی علمی کاربردی جهاد دانشگاهی ، رودسر

یکی از موارد مهمی که در مکانیابی و بهره برداری فرودگاه و پس از ساخت باید مورد توجه قرار گیرد، فعالیت انواعجانداران و گونه های جانوری بخصوص پرندگان و تاثیر آنها بر عملیات روزانه پروازی فرودگاه می باشد. پرندگان به دلیل پرواز درارتفاعات مختلف توان تاثیرگذاری جدی بر کاهش ایمنی پرواز هواپیماها از زمان بلند شدن، کروز و نشستن را دارا می باشند.بنابراین باید راهکارهای مناسب را برای از بین بردن خطر برخورد پرندگان با هواپیماها با توجه به خصوصیات و محل زیستگاهآنان در نظر گرفت. تجربیات عملی نشان می دهد که حوادث برخورد پرندگان با هواپیما امری رایج میباشد و انتظار می رودخلبانان طی سوابق پروازی خود دو تا پنج مرتبه برخورد با پرندگان را تجربه کنند. بر طبق آخرین دادههای موجود بر اساس آمارسازمان هوانوردی فدرال آمریکا در سال های بین 1990 تا 2012 میلادی بیش از127000 مورد برخورد با پرندگان گزارش شدهاست. خسارت وارده معمولا متناسب با اندازه پرنده و وضعیت قدرت موتور وسیله پرنده میباشد. یکی از عوامل مهم در میزانفعالیت گونه های مختلف پرندگان وجود زیستگاه های طبیعی مانند تالابها و دریاچه ها می باشد که نزدیکی این زیستگاه ها بهفرودگاه تا حد زیادی عملیات هوانوردی فرودگاه را می تواند تحت تاثیر قرار دهد. مقاله حاضر به بررسی تاثیرات برخوردپرندگان با هواپیما و خسارات ناشی از آن، روشهای موثر برای پیشگیری و مقابله با این خطر بالقوه پرداخته است و بر اساسکاربریهای موثر در جذب و مسیر مهاجرت پرندگان، فرودگاه های ایران را از لحاظ میزان خطر پذیری برخورد پرندگان با وسایلپرنده مورد ارزیابی و رتبه بندی به سه دسته فرودگاه ها با خطرپذیری زیاد، متوسط و کم قرار داده است.

تصادف، پرندگان، هواپیما، فرودگاه، خطرپذیری برخورد