مصطفی غفوری مقدم - گروه گیاهپزشکی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل
علی گلی زاده - گروه گیاهپزشکی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل
مهدی حسن پور - گروه گیاهپزشکی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل
هوشنگ رفیعی دستجردی - گروه گیاهپزشکی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل

گیاهان مختلف که به عنوان میزبان مورد تغذیه حشرات گیاهخوار قرار میگیرند میتوانند بر روی پارامترهای زیستی شکارگرهای آنها تاثیرگذار باشند. کفشدوزک شکارگر ippodamiavariegata (Goeze) (Col.: Coccinellidae) یکی از مهمترین شکارگران شتهها در سرتاسر دنیا است و در بسیاری از مناطق کشورمان پراکنش دارد. به علت تغذیه ترجیحی از شته ها، این شکارگر پتانسیل بالایی در استفاده به عنوان عامل کنترل بیولوژیک شته ها در محصولات زراعی، باغی و گلخانه ای دارد. در این تحقیق، بیولوژی کفشدوزک H.variegata ب ا تغذیه از شته سبز گندم Sitobionavenae روی دو گیاه میزبان در شرایط آزمایشگاهی دمای C0 1 ± 25، رطوبت نسبی 5 ± 65 درصد و دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی در اتاقک رشد مورد بررسی قرار گرفت. براساس نتایج، طول دوره نشو و نمای نابالغی کفشدوزک با تغذیه از شته سبز گندم پرورش یافته روی گیاه ذرت در مراحل تخم، لاروسن 1، لاروسن 2، لاروسن 3، لاروسن 4، پیش شفیره به ترتیب 0/07 ± 2/48، 0/09 ±2/65، 0/09 ±2/60، 0/08 ± 1/90، و 0/08 ± 3/09 روز و روی گیاه سورگوم 0/07 ± 2/51، 0/08 ± 2/88، 0/11 ± 3/23، 0/05 ± 2/93 روز طول کشید. کل دورهی نابالغی شکارگر روی ذرت و سورگوم به ترتیب 0/12 ± 16/69، 0/09 ± 16/86 روز محاسبه شد که با یکدیگر تفاوت معنیداری نداشتند. علاوه بر این، درصد بقای مراحل پیش از بلوغ کفشدوزک در تغذیه از شته سبز گندم روی ذرت و سورگوم به ترتیب 92و 86 درصد به دست آمد. براساس نتایج این پژوهش، زیست شناسی کفشدوزک تحت تأثیر دو گیاه میزبان مورد بررسی شته سبز گندم قرار نگرفت. نتایج این پژوهش نشان میدهد که این کفشدوزک احتمالاً میتواند گزینه مناسبی برای کنترل بیولوژیک شته سبز گندم در برنامه مدیریت تلفیقی این شته باشد

ذرت، سورگوم، Hippodamiavariegata ، Sitobionavenae ، بیولوژی