سیدحیدر اسدالهی حسینی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی صنایع، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد، اصفهان، ایران
سیداکبر نیلی پورطباطبایی - دکترای مهندسی صنایع، استادیار دانشگاه صنعتی مالک اشتر، شاهین شهر، اصفهان، ایران
بیژن خیام باشی - دکترای اقتصاد، استادیار دانشگاه صنعتی مالک اشتر، شاهین شهر، اصفهان، ایران

امروزه همه چیز در حال تغییر و دگرگونی می باشد و در این میان استقبال جامعه از تجربه ای نو برای پیشرفت محیط پیرامونی جلب توجه می کند. از جمله این پیشرفت و دگرگونی ها می توان به پروژه هایعمرانی چون ساخت مترو اشاره نمود. این پژوهش به لحاظ زمانی، دوره پس از انقلاب اسلامی را پوشش می دهد و به لحاظ مکانی و موضوعی، محدود به شناسایی و رتبه بندی ریسک های تونل سازی در پروژه قطارشهری قم می باشد و می توان نتایج آن را به سایر پروژه های مشابه کشور تعمیم داد. در این راستا نخست با بکار گیری یکی از روشهای شناسایی ریسک از طریق تجربیات پیشین و بهره گیری از نظرات خبرگان و سوابقپروژه و پس از دسته بندی براساس اهداف پروژه از لحاظ زمان، هزینه، کیفیت و ایمنی سازه تونل، ریسک هایی در قالب دو پرسشنامه برای هر بخش شناسایی و سپس نسبت به گردآوری اطلاعات از طریق نظراتگروهی خبرگان اقدام گردید و بر اساس آن حوزه اثرگذاری ریسک بر اهداف پروژه تعیین شد. و در نهایت به منظور ارزیابی و اولویت بندی ریسک ها، از 55 زیرگروه ریسک های اصلی استفاده و با بکارگیری روش AHP وبه کمک نرم افزار Excel نسبت به اولویت بندی ریسک های تونلسازی به روش NATM اقدام گردید. از نتایجبدست آمده حاصل از تحلیل این پژوهش به ترتیب ریسک های وقوع تحریم های بین المللی عدم تخصیص - به موقع اعتبار لازم برای اجرای فعالیت های پروژه وقوع تورم خارج از محدوده قرارداد و افزایش نرخ ارز، از -میان ریسک های تونل سازی، دارای بالاترین اولویت و مهمترین ریسک ها جهت پاسخگویی در پروژه قطار شهری قم می باشند.

ریسک، مدیریت ریسک، AHP ، NATM ، تونل، تونلسازی