محسن احدنژادروشتی - استادیارجغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه زنجان
شاهرخ زادولی خواجه - دانشجوی کارشناسی ارشدجغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه زنجان
فاطمه زادولی - دانشجوی کارشناسی ارشدجغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه تبریز

گسترش شهر و شهر نشینی و افزایش تدریجی تعداد شهرهای بزرگ در جهان به خصوص در کشورهای در حال توسعه و از جمله ایران از یک طرف و رشد شهرها، تمرکز و تجمع جمعیت و افزایش بارگذاریهای محیطی و اقتصادی بر بستر آنها از طرف دیگر، ضمن توجه بیشتر به شهرها، منجر به پذیرش نقشها و عملکردهای متعدد شده است. یکی از موضوعات مهمی که بیشتر شهرهای بزرگ جهان با آن روبرو هستند موضوع حوادث طبیعی است. با توجه به ماهیت غیر مترقبه بودن این حوادث و لزوم اتخاذ سریع و صحیح تصمیم ها و اجرای عملیات، مبانی نظری و بنیادی دانشی را تحت عنوان مدیریت بحران به وجود آورده است این دانش به مجموعه اقداماتی گفته می شود که قبل، حین و بعد بحران جهت کاهش اثرات این حوادث و کاهش آسیب پذیری انجام می شود. با بکارگیری اصول و ضوابط شهرسازی و تبیین مفاهیم موجود در این دانش مانند بافت و ساختار شهر، کاربری اراضی شهری، شبکه های ارتباطی و زیر ساختهای شهری تا حد زیادی می توان اثرات و تبعات ناشی از حوادث طبیعی را کاهش داد. این مقاله با رویکردی توصیفی- تحلیلی و با بررسی میدانی فرایند توانمند سازی مدیریت بحران در جهت کاهش بلایای طبیعی (زلزله) را در شهر تبریز مورد مطالعه قرار می دهد. نتایج تحقیق نشان می دهد که شهر تبریز بخصوص شمال این شهر به عنوان یکی از مناطق زلزله خیز به علت وجود تراکم جمعیتی بالا و همچنین قرار گیری بر روی گسل به شمار می رود. از یافته های این تحقیق نیز می توان به کاهش اثرات و صدمات ناشی از حوادث طبیعی به طور اخص با کاربرد مدیریت صحیح اشاره نمود

توانمندسازی ، مدیریت بحران ، مخاطرات طبیعی ، تبریز