کتایون علیزاده - دکتری تخصصی جغرافیای انسانی شهری، دانشگاه آزاد، مشهد، ایران،
نسرین نجیب - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه علوم و تحقیقات، بروجرد، ایران،
حمیدرضا صارمی - دکتری تخصصی شهرسازی، دانشگاه علوم و تحقیقات، بروجرد، ایران،

حرم مطهر رضوی در شهر مقدس مشهد به عنوان یکی از مهمترین اماکن مذهبی جهان اسلام و تشیع و کاملترین و فخیمترین مزار مذهبی ایران شناخته می شود. این مجموعه دارای مساجد، مدارس، رواقها وصحنهای متعددی است که از این میان صحن عتیق، یادگار دوران صفویه و فضاهای پیرامون آن یکی از مهمترین قسمت ها بوده و دارای آئینها و آدابورسوم خاصی میباشد. پژوهش حاضر بر آن است تا با استفاده از روش تحقیق توصیفی -تحلیلی از نوع تاریخی و روش جمعآوری اطلاعات کتابخانهای و مشاهده میدانی به شناخت و بررسی آیینهای خاص و آدابورسوم فولکلوریک این مجموعه در دوران صفوی بپردازد و از این رهگذر بهتاثیر متقابل فرهنگ و معماری بر یکدیگر در کالبد صحن عتیق دست یابد. نتایج حاصل از بررسی فوق حاکی از آن است که وجود مرقد مطهررضوی به لحاظ نقش و جایگاه مذهبی حائز اهمیت خود در سطح شهر وحتی کشور، بر فرهنگ این ناحیه تاثیر بسزایی گذاشته است و روح مذهب به عنوان قویترین عامل فولکلوری در مراسمات و آداب و سننو تشریفات خاص این مکان متجلی شده است. این آداب و سنن و آیین- ها بر شکلگیری و توسعه صحن عتیق و ابنیه پیرامون آن از دو منظر تاثیر در قالب مفاهیم و ارزشها و همچنین تاثیر بر کالبد معماری نمود مییابند

حرم مطهر رضوی، صحن عتیق، صفویه، آداب و رسوم، فرهنگ،فولکلور