علی دانشوری - کارشناس ارشدطراحی شهری عضو هیئت علمی گروه شهرسازی دانشگاه بجنورد
سعید یدالهی - دانشجوی مهندسی شهرسازی موسسه آموزش عالی اشراق بجنورد
محمد یادگاری - دانشجوی مهندسی شهرسازی موسسه آموزش عالی اشراق بجنورد

چارچوب مدیریت بصری شهر بهعنوان سند هدایت و راهبری سطح استراتژیک، وظیفهی کنترل و جهتدهی به نظم بصری شهر را دارد، که طی آن حفظ و ارتقاء هویت بصری شهر از مهمترین اهداف آن است. در این راستا، مطالعات منظر در قالب سازمان بصری، در روند تحولات خود توانسته مکانیسم ادراک انسان از مکان را تئوریزه کند به نحوی که از مکان به عنوان وجودی واحد و در بردارنده ی دو بخش غیر قابل تفکیک بیرونی (عینی) و درونی (ذهنی) یاد میکند. در چنین رویکردی ساختمانهای بلندمرتبه در شهرهای امروزی، همواره یکی از موارد تأثیرگذار در مناظر شهرها بوده و جنبه های نشانه ای، زیباشناسانه، هویتی و خوانایی از جمله ابعاد قابل بررسی نقش آنها در منظر شهری است. بدین منظور پژوهش حاضر بر آن است تا به دنبال سیر تحولات معاصر مفهوم منظر، کاربرد منظر شهری را در چارچوب مدیریت کلان شهری متبلور سازد. این امر که با بهره گیری از مدلسازی فضای انعطافپذیر محیط رستر، بردار و توابع مربوطه صورت پذیرفته است، رویکرد نوینی در کاربرد نرم افزار GIS نیز میباشد. در این پژوهش دادههای مورد نیاز از طریق روش پیمایش میدانی و تکنیک ثبت ارزشها و هویتهای بصری (برداشت بصری) گردآوری و با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی، فرآیند پژوهش در شهر بجنورد به عنوان شهری متوسط در نظام شهری پیگیری شده است. در این راستا چنین به نظر میرسد جهت ایجاد حس این همانی متأثر از مطابقت طرحوارهی ذهنی کاربران با عینیت آنها، ایجاد تجمع ارتفاعی مرکز شهری میتواند رهیافت راهگشا باشد. هم چنین در نهایت ضمن دستیابی به ضوابط تعداد طبقات بر اساس حوزه های حساس به ابنیه بلندمرتبه در پهنهی منظر استراتژیک شهر بجنورد و سازمان ارتفاعی در جهت حفظ و ارتقای هویت بصری شهر ، فرآیند عام چگونگی تأثیرگذاری منظر شهری بر هویت بصری شهر در مقیاس کلان نیز تبیین شده است

مدیریت منظرکلان شهری ، ابنیه ی بلندمرتبه ، توابع سلولی و برداری ، GIS ، بجنورد