آیت اله رضایی - دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران
فائزه قناتی - دانشکده علوم زیستی، دانشگاه ترتبیت مدرس، تهران، ایران
معصومه صفری - دانشکده علوم زیستی، دانشگاه ترتبیت مدرس، تهران، ایران
جعفر مسعود سینکی - دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان، دامغان، ایران

اثر فنیل آلانین به عنوان پیش ماده تاکسول و سالیسیلیک اسید به عنوان الیسیتور و مولکول سیگنال، در کشت سلولی فندق مورد بررسی قرار گرفت. سالیسیلیک اسید با غلظت های 25 و 50 mg/l و فنیل آلانین با غلظت های ،0/25 ، 0/5 ، 1 mM مورد استفاده قرار گرفت. سلولها با سالیسیلیک اسید و فنیل آلانین در روز هشتم بعد از واکشت تیمار و در روز چهاردهم برداشت شدند. صفات مورد اندازه گیری عبارت بود از: تولید ذیتوده، درصد زنده مانی سلولی، تجمع ترکیبات فنلی، مقدار تاکسول، عملکرد ویژه و رهش تاکسول به داخل محیط کشت. نتایج نشان داد که رشد و درصد زنده مانی سلول ها توسط هر دو تیمار نسبت به کشت های شاهد کاهش یافت و اثر سالیسیلیک اسید تا حدی توسط فنیل آلانین روی این پارامترها تقویت شد. تجمع ترکیبات فنلی با افزایش غلظت هر دو تیمار افزایش یافت. فنیل آلانین با غلظت 1 mM سالیسیلیک اسید با غلظت50 mg/l بیشترین تاثیر را روی القای تولید تاکسول در کشت های سلولی داشتند. کاربرد توام سالیسیلیک اسید با غلظت mg/l منجر به تولید تاکسول به مقدار 58 μg/g وزن خشک گردید نتایج، اثر بخشی بکارگیری توام الیسیتور و پیش ماده را در تجمع تاکسول در کشت سلولی فندق نشان داد.

کشت سلولی، تاکسول، فندق، فنیل آلانین، سالیسیلیک اسید، الیسیتور