مونا محمدی - اهواز، کارشناس ارشد مهندسی مکانیک، سازمان آب و برق خوزستان، معاونت طرح و توسعه سد و نیروگاه
علیرضا محمدی - مدرس دانشگاه پیام نور واحد آبادان
محمدرضا محمدی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی مکانیک، دانشگاه سیستان و بلوچستان

امروزه با شدت یافتن مشکلات زیست محیطی در ایران و آشکار شدن تاثیرات شدید آن به ویژه در استان خوزستان، توجه با مسایل محیط زیستی اهمیت یافته است. در این میان بررسی اثرات محیط زیستی نیروگاه های برق آبی به دلیل تاثیرات بسیار مهم آن ها در منطقه ای وسیع، بسیار مورد توجه است. از جمله ی این آسیب ها می توان به عدم وجود مسیر ایمن برای ماهیان در حال عبور از توربین اشاره کرد. جهت مقابله با این چالش محققان مؤسسات تحقیقاتی و شرکت های سازنده ی توربین در پی یافتن راه کارهایی برای بهینه سازی توربین های موجود به لحاظ عملکرد و طراحی هستند. در این بهینه سازی رانرهای قدیمی جای گزین شده، شرایط عبور ماهیان از توربین بهبود یافته و بقای آن ها افزایش می یابد. به دلیل اینکه ایمن سازی مسیر عبور ماهیان منجر به تغییرات طراحی و کاهش راندمان می شود، مطالعات جدید با تأکید بر افزایش راندمان انجام شده و دلایل صدمات وارده و اثرات مستقیم و غیر مستقیم آن ها بر مرگ و میر ماهیان بررسی شده است. با توجه به وجود 6 نیروگاه آبی در استان خوزستان و انجام تدریجی مطالعات بهینه سازی برای نیروگاه های قدیمی و همچنین در دست مطالعه بودن برخی نیروگاه های جدید در سطح استان، می توان مطالعات بهینه سازی و یا احداث را با دیدگاه طراحی توربین دوست دار محیط زیست جهت عبور ایمن ماهیان انجام داد تا از میزان آسیب های محیط زیستی که طی این سال ها بر استان خوزستان وارد شده است اندکی کاسته شود. جهت انجام این تحقیق لازم است موضوعاتی چون ملاحظات زیستی، معیارهای طراحی و سازوکاره های صدمه ی توربین های موجود مورد بررسی قرار گیرد و سپس، توربین بهینه سازی شده به کمک دینامیک سیالات محاسباتی و مطالعات پایلوت بررسی شده و هزینه ی بهینه سازی آن در نیروگاه های قدیم و یا بکارگیری توربین جدید در نیروگاه های در حال احداث برآورده گردد.

توربین آبی، توربین دوست دار محیط زیست، بهینه سازی توربین آبی