افشار عی حسینی - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلام
حسین طاهری فر - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب
مسعود دستمالچی - مشاورصنعتی پالایشگاه گاز ایلام

روشهای مختلفی برای مدیریت پساب واحد یوتیلیتی صنایع نفت و گاز برای تصفیه و استفاده مجدد از جریان دور ریز در آبیاری بکار گرفته می شود. برای این منظور باید پارامترهای مختلف آب نظیر SAR کاهش یابد. در این مطالعه برای تصفیه آب دور ریز اسمز معکوس واحد یوتیلیتی پالایشگاه گاز ایلام از دو نوع زئولیت طبیعی (کلینوپتیلولیت وزئولیت طبیعی پوزالان) استفاده شده است. این واحد روزانه حدود 50m3 آب دورریز تولید میکند که در این مطالعه امکان استفاده از زئولیتهای طبیعی برای تصفیه آن بررسی شده است. علاوه بر این اثر پردازش و شستشوی زئولیت در تصفیه پساب مورد بررسی قرار گرفته است. برای پردازش زئولیتهای مورد استفاده، چندین بار با اسید هیدروکلریک 0/1 مولار و سود سوزآور 0/1 مولار شستشو داده شده و سپس از آب مقطر استفاده شده است. غلظت SAR در جریان دور ریز اسمز معکوس در دامنه 153/9 و نیز 1/2 قرار دارد. نتایج حاصل از آزمایشها نشان می دهد که ترکیب EDTA اثر منفی در جذب سدیم و کاهش شوری آب دارد. علاوه بر آن فرایند پردازش نیز در میزان جذب سدیم و کاهش SAR اثر منفی دارد. نتایج حاصل از طراحی آزمایش و انجام تستهای مختلف، نشان میدهد که هر دو زئولیت میزان شوری آب را کاهش میدهند ولی زئولیت نوع دوم مقدار SAR را بیشتر کاهش می دهد.

پساب، SAR ، زئولیت طبیعی، اسمز معکوس