سید آرمین سروسر - گروه مهندسی عمران، دانشگاه گیلان
امیرهوشنگ نظامیوندچگینی - گروه مهندسی عمران، دانشگاه گیلان

سد لاستیکی از یک تیوپ بزرگ و حجیم تشکیل شده که بر روی یک بستر بتنی نصب و به وسیله آب یا هوا پر می شود که این بستر بتنی نقش پی را در این نوع سدها ایفا می کند. این پژوهش مبتنی بر نظریه های خزشی بلایBligh) و لینLane) و بر اساس خصوصیات خاک ساختگاه از سه نوع ماسه شامل ماسه بادی (خیلی ریز)، ماسه ریز یا متوسط و ماسه درشت جهت ارزیابی عمق پی، دیواره آب بند و تخمین صحیحی از نیروی زیرفشار، در سد لاستیکی استوار است. در ادامه، نتایج حاصل از تحلیل های انجام شده برای انواع بسترهای ماسه ای بدست آمده، و در نهایت مقادیر حاصل شده با داده های ارائه شده از سد لاستیکی پهلوان بست که روی بستر ماسه بادی احداث شده، مقایسه گردیده است. لازم به ذکر است که در این پژوهش از نتایج تحلیل تراوش با استفاده از نرم افزارSEEP/Wنیز استفاده شده است. بر اساس نتایج حاصل از این پژوهش، با بکارگیری نظریه لین، عمق پی و دیواره آب بند و همچنین نیروی زیرفشار در سد لاستیکی، مقادیرکمتری نسبت به نتایج حاصل شده از روش بلای را نشان می دهد. همچنین در صورت استفاده از دیواره آب بند در بالادست و پایین دست، با افزایش قطر ذرات ماسه بستر بر اساس نظریه بلای و افزایش سختی خاک یا ماسه بستر بر اساس نظریه لین، مقادیر ضخامت پی(دالبتنی) و نیروی زیرفشار افزایش پیدا می کند. طبق نتایج حاصل از تحلیل تراوش توسط نرم افزار، با توجه به اینکه مقدار نیروی زیرفشار درکلیه بسترها یکی می باشد، در انواع بستر های ماسه ای با ثابت بودن عمق دیواره های آب بند در بالا دست و پایین دست، هر چقدر قطرذرات ماسه بیشتر شود مقدار دبی نشت از زیر سد لاستیکی افزایش پیدا می کند که در این حالت در پژوهش انجام شده، کمترین مقداردبی نشت در بستر ماسه بادی(خیلی ریز) بدست آمده است. مقایسه نتایج بدست آمده از این پژوهش با نتایج ارائه شد ه توسط مهندسین مشاور سد لاستیکی پهلوان بست دارای مطابقت خوبی می باشد

نیروی زیرفشار، بستر ماسه ای، نظریه های بلای و لین، نرم افزارSEEP ، Wسدلاستیکی پهلوان بست