جلیل هلالی - دانشجوی دکتری هواشناسی کشاورزی، دانشکده مهندسی و فناوری کشاورزی، دانشگاه تهران، کرج، ایران
جواد بذرافشان - استادیار دانشکده مهندسی و فناوری کشاورزی دانشگاه تهران، کرج، ایران
مهدی پناهی - استادیار دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان، زنجان، ایران

نیازآبی بعنوان یکی از مسائل مهم در مطالعات کشاورزی و تغییرات اقلیم و همچنین آبیاری مطرح می باشد. در حال حاضر کشور ایران بدلیل قرارگرفتن در مناطق خشک و نیمه خشک جهان با مشکل کمبود آب بالاخص در بخش کشاورزی مواجه است. در این بین گیاه ذرت بدلیل تأمین بخشی از نیاز داخلی کشور در موضوع تأمین آب با چالش مواجه است. علاوه بر این تغییرات اقلیمی بالاخص عواملی که بر نیاز آبی تأثیر می گذارند نیز روندها و رفتارهای متفاوتی نشان داده اند. استان فارس بدلیل سطح زیرکشت و همچنین تولید گسترده ذرت در کشور با این مشکلات بیشتر روبرو بوده است. از اینرو بررسی میزان نیاز آبی ذرت (دانه ای و علوفه ای) و غییراتی که در آینده در نتیجه تغییر اقلیم با آن مواجه هستیم ضروری است. به این منظور دی این مطالعه به بررسی نیاز آبی ذرت علوفه ای و دانه ای در سه منطقه شیراز، زرقان و درودزن در استان فارس پرداخته شد. روش محاسبه روند بر اساس روش غیرپارامتری من- کندال بوده است. نتایج مطالعه نشان داد که نیاز آبی ذرت علوفه ای و دانه ای در همه ایستگاهها روندی افزایش داشته که در سطح آماری 1 و 5 درصد معنی دار است. بررسی های بیشتر نشان داد نیاز آبی ذرت دانه ای بیشتر از ذرت علوفه ای بوده است که ناشی از طولانی بودن فصل رشد ذرت علوفه ای و همچنین روند افزایشی دما در ایستگاه های مورد مطالعه بوده است. بر اساس نتایج به د ست آمده در این مطالعه به نظر می رسد جهت مدیریت منابع آبی جایگزینی گیاهی با نیاز آبی کمتر از ذرت و همچنین کشت گیاه ذرت علوفه ای مقرون بصرفه تر خواهد بود.

استان فارس، ذرت دانه ای، ذرت علوفه ای، نیاز آبی، من- کندال