مصطفی رستمی - استادیار گروه صنایع دستی دانشکده هنر و معماری دانشگاه مازندران
لاله عابدپور - دانش آموخته رشته صنایع دستی دانشکده هنر و معماری دانشگاه مازندران

هنر سنتی و بومی ایران از غنای فرهنگی، علمی و معرفتی بالایی برخوردار است که متناسب با روحیه و نیاز افراد همین مرز و بوم شکل گرفتهاست. بیم هری و عدم توجه انسان عصر مدرن نسبت به فرهنگ و هویت خود که اندکی از درونگرایی و تأمل در خویش فاصله گرفته،شگفت آور و بعید نیست. گره چینی و به طور اخص ارسی، یکی از هنرهای سنتی است که در معرض این بی مهری قرار گرفته است.این پژوهش می کوشد تا طرحها و روشهای ساخت آثار گرهچینی به کار رفته در شش خانه مسکونی قدیمی در شهر آمل و سه ویلای ییلاقیآباسک و نوا را در قالب پنجره های ارسی، نورگیر و شباک و پنجره های مشبک مورد بررسی قرار دهد.آن چه در این پژوهش مشهود است، تأثیر موقعیت اجتماعی و اقتصادی مالک و نیز توجه به زیبایی بنا و مهمتر از آن توجه به شرایط محیطی واقتضائات بومی در گزینش نقوش و نحوه اجرا و قالب کاربردی آن است. برای مثال استفاده از بازشوهای متعدد برای ایجاد کوران در فضایداخلی بنا، زمینه مناسبی را برای هنرنمایی هنرمند گره چین فراهم آورده است و با توجه به موقعیت مکانی بنا در مرکز محله، هنرمند هم به بهترینشکل از تمام فضاهای قابل استفاده در جهت زیباسازی بنا بهره جسته است.

گره چینی، پنجره های ارسی، خانه های قدیمی، آمل