محمد حسین رئوفت - استاد بخش مهندسی بیوسیستم دانشگاه شیراز
سید مهدی نصیری - استادیار بخش مهندسی بیوسیستم دانشگاه شیراز
علی اشراقی - دانشجوی سابق کارشناسی ارشد بخش مهندسی بیوسیستم دانشگاه شیراز

ایران سومین تولید کننده و دومین صادرکننده خرما است. ارزش اقتصادی به ازاء هر تن خرمای صادراتی ایران نسبت به کشورهای صادرکننده خرما به علت عدم انجام فرآوری مناسب در رتبه پانزدهم جهانی قرار دارد. هسته گیری یکی از فرآیندهایی است که موجب افزایش ارزش افزوده خرما می گردد. دستگاه های ساخته شده برای هسته گیری خرمای کامل از روش پانچی برای خروج هسته از خرما استفاده کرده اند. در این پژوهش یک واحد هسته گیر خرما به روش گیرهای برای اولین بار طراحی، ساخته و ارزیابی شد. کارآئی واحد هسته گیر در سه سطح سرعت مکانیزم و پنج سطح محتوای رطوبتی بر پایه تر برای خرمای مضافتی مورد آزمون قرار گرفت. رطوبت محصول تأثیر معناداری بر روی هسته گیری از خود نشان نداد اما سرعت تأثیر معناداری بر آن داشت. میانگین درصد گوشت از دست رفته 2/1 درصد بدست آمد و بین تیمارهای رطوبت، سرعت و برهم کنش آنها اختلاف معنیداری در درصد گوشت از دست رفته وجود نداشت. رطوبت، سرعت و برهم کنش آنها تأثیر معنیداری بر درصد تغییر طول و قطر خرما نداشتند. با افزایش سرعت درصد تغییر طول کاهش و درصد تغییر قطر خرما افزایش یافت اما با افزایش رطوبت درصد تغییر طول افزایش و درصد تغییر قطر خرما روند کاهشی پیدا کرد. میانگین تغییر طول خرما 11 % - و میانگین تغییرات قطر 7/3 % بدست آمد.

خرما، هسته گیر، طراحی و ساخت ، مضافتی