مهدی جهان تیغ - دانشجوی کارشناسی ارشد مکانیک ماشین های کشاورزی، گروه مهندسی ماشین های کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
مهدی خجسته پور - دانشیار گروه مهندسی ماشین های کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

از مهمترین تنظیم ها برای ادوات کشاورزی، بخصوص ادوات خاکورز، داشتن حالت تراز در حین کار می باشد. تراز بودن گاوآهن های برگردان دار باعث می شود، فشار یکنواختی از خیش بر لایه خاک وارد شود. در صورت عدم برقراری تراز، عمق کار حتی برای یک خیش نیز در نقاط مختلف یکسان نیست و کف شیار ناهموار و به شکل پله های مورب می شود، بنابراین با توجه به اهمیت تراز بودن گاوآهن، ثاتیر آن در فرسایش خاک، میزان محصول و صرفه جویی در انرژی مصرفی، وجود وسیله ای که میزان انحراف از حالت تراز را نشان دهد، مورد نیاز می باشد. در اراضی کوهپایه ای برای کشت دیم، محدودیت استفاده از تراکتور وجود دارد، که این امر در مناطق شیب دار موجب ناپایداری و واژگون شدن تراکتور می شود، بنابراین نیاز به سامانه هشدار دهنده شیب بحرانی می باشد. کشت روی خطوط تراز علاوه بر حفاظت خاک، آب را هم حفاظت می کند و رطوبت بیشتری را برای محصول فراهم می سازد. همه این موارد توسط دستگاه ترازسنج قابل کنترل بوده و با کیفیت بهتری انجام می گیرد. این دستگاه در هر لحظه حالت تراز گاوآهن را به راننده اطلاع داده و به شخم زمین در روی خطوط تراز، با دقتی بالا کمک می کند. با بهره گیری از چنین وسیله ای می توان به کشاورزان کمک نمود، تا علاوه بر سود اقتصادی، با استفاده از روش های صحیح خاکورزی و کاشت، از فرسایش خاک و از دست دادن این سرمایه ی بزرگ جلوگیری کنند.

خطوط تراز، دستگاه ترازسنج، شیب و فرسایش