علی انصاری - دانشیار گروه حقوق دانشگاه خوارزمی تهران
آزاد فلاحی - دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق خصوصی دانشگاه خوارزمی تهران

پیشرفت اقتصادی بی گمان برنامه تمام دولت ها است، لیکن این مهم نیازمند توسعه زیر ساخت ها و اجرای طرح های زیربنایی است. غالب کشورها علی الخصوص کشورهای در حال توسعه در پی رسیدن به این هدف متوصل به جذب سرمایه های خارجی شده اند. سرمایه گذاری خارجی انواع مختلفی دارد، یکی از روش های مورد اقبال در چند دهه گذشته قراردادهای ساخت، بهره برداری و واگذاری یا B.O.T است. قرارداد B.O.T نسل جدیدی از قراردادها است که در قالب عقود سنتی قانون مدنی گنجانده نمی شود. قرارداد B.O.T با قانون تشویق و حمایت سرمایه گذاری خارجی مصوب 1381 ، برای نخستین بار وارد نظام قانونی ایران شد. در این مقاله سعی ما بر این است که قرارداد B.O.T را با مبانی حقوق ایران تطبیق داده و به سوالات مهمی از جمله این که، قرارداد B.O.T در تقسیم بندی عقود شامل عقود معین است یا غیرمعینر عوض و معوض در این قرارداد چگونه است، و آیا قرارداد B.O.T از جمله عقود معوض است یا غیر معوضر نص قانون تشویق و آیین نامه آن فقط مختص قرارداد B.O.T به معنی اخص می شود یا شامل سایر حالت های دیگر قراردادی مثلاً B.O.O ، B.O.OT ، و... می شود؟ با توجه به بررسی های به عمل آمده به نظر می رسد قرارداد B.O.T از جمله عقود لازم، منجز، رضایی، مستمر، معین، معوض و تملیکی است. البته لازم به ذکر است در برخی از این تقسیم بندی ها ایراداتی وارد است که در طول مقاله به واکاوی آنها خواهیم پرداخت. هم چنین با بررسی رویه عملی فعلی می توان بیان داشت که نص قانون وآیین نامه تشویق شامل سایر اقسام قرارداد B.O.T نیز می شود. در این مقاله به توجه به منابع داخلی و تطبیق با منابع خارجی، بر اساس مبانی حقوق داخلی سعی بر آن داریم پاسخ سوالات مطرح شده را ارائه داده و در آخر به بیان نتیجه نیز خواهیم پرداخت.

قرارداد B.O.T ، عقد لازم، عقد منجز، عقد معین،عقد رضایی، عقد تملیکی، B.O.O