علی اثنی عشری - دانشجوی کارشناسی ارشد علوم دامی و دامپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه، ساوه، ایران
مرتضی یوسفی - استادیاران گروه علوم دامی و دامپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه، ساوه، ایران
امیرعلی صولتی - استادیاران گروه علوم دامی و دامپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه، ساوه، ایران

به منظور بررسی اثرات غذایی محرک های رشد بر عملکرد رشد و سیستم ایمنی جوجه های گوشتی تحت شرایط تنش گرمایی، تعداد 256 قطعه جوجه گوشتی یک روزه نر آمیخته تجاری راس 308 در قالب طرح کاملا̋ تصادفی و آزمایش فاکتوریل(2×4) به 8 تیمار هر یک با 4 تکرار تقسیم شدند. تیمارهای غذایی آزمایش شامل: 1) شاهد (بدون افزودنی خوراکی)؛ 2) شاهد با پروبیوتیک پریمالاک ( 300 mg/kg)؛ 3) شاهد با سینیبوتیک بیو ایمبو( mg/kg1000)؛ 4) شاهد با فیتوبیوتیک سانگروویت ( mg/kg200) و تیمارهای گرمایی نیز عبارت بودند از: 1) شرایط طبیعی دما 2) گرمای 39₀С که طی یک دوره 42 روزه آزمایش مورد بررسی قرار گرفتند. صفات مربوط به عملکرد رشد اعم از خوراک مصرفی، افزایش وزن و ضریب تبدیل خوراک به صورت هفتگی اندازه گیری شدند. تیتر آنتی بادی 10 روز پس از تزریق واکسن گامبورو از طریق خونگیری از ورید زیربال 2 قطعه از جوجه های هر تکرار بروش الایزا تعیین شد. روز 42 آزمایش، همان جوجه ها از هر تکرار از ورید زیربال خونگیری شدند و ایمنوگلوبولین های G و M به روش الایزا اندازه گیریگردیدند. نتایج نشان داد افزایش وزن روزانه در دوره رشد ( 42-22 روزگی) اختلاف معنی داری بین شاهد با تیمار سینبیوتیک نشان داد. به طوری که تیمار سینبیوتیک افزایش وزن بیشتری را در مقایسه با سایر تیمارها داشت. در کل دوره 42 روز نیز اختلاف عددی قابل ملاحظه ای بین شاهد و تیمارهای آزمایشی سینبیوتیک و فیتوبیوتیک وجود داشت. ولی اثر گرمای محیط و اثرات متقابل هیچ تاثیری بر افزایش وزن بدن نداشتند. همچنین تیمارهای آزمایشی از تیتر آنتی بادی، IgG و IgM بیشتری نسبت به شاهد برخوردار بودند ( P<0/001 ). ولی اثر دمای محیط سالن و اثرات متقابل بر سیستم ایمنی معنی دار نبودند. نتایج بطور کل نشان داد که افزودن محرک های رشد موجب بهبود عملکرد رشد و سیستم ایمنی مرغ های گوشتی گردید.

مرغ گوشتی، رشد، محرک های رشد، ایمنوگلوبولین ها