الهام عزیزی - استادیار بخش کشاورزی دانشگاه پیام نور
علیرضا کوچکی - استاد دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد
پرویز رضوانی مقدم - استاد دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد
مهدی نصیری محلاتی - استاد دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد

به منظور بررسی اثر نوع الگوی کشت و کود مصرفی بر تنوع علف های هرز و تنفس میکروبی خاک، آزمایشی به صورت کرت های خردشده بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 86-1385 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد به اجرا در آمد. تیمارهای مورد بررسی شامل دو منبع کود دامی و کود شیمیایی در کرت های اصلی و کشت مخلوط سه واریته سویا (ویلیامز، سحر و گرگان 3)، کشت مخلوط سه گونه ارزن(ارزن معمولی، مرواریدی و دم روباهی)، کشت مخلوط ارزن-سویا-کنجد و کشت مخلوط ارزن-کنجد-شنبلیله-زنیان همراه با تک کشتی هر یک از گیاهان مورد بررسی در کرت های فرعی را شامل می شد. نتایج نشان داد که نوع منبع تغذیه ای، وزن خشک و تراکم علف های هرز را تحت تأثیر قرار داد. وزن خشک علف های هرز در تیمارهای با منبع تغذیه ای آلی و معدنی به ترتیب 173/2 و 300/2 گرم در متر مربع و تراکم علف های هرز به ترتیب 84/9 و 98/6 گیاه در متر مربع بود. با افزایش تنوع گونه های زراعی، وزن خشک و تراکم کل علف های هرز کاهش یافت به طوری که تیمارهای مخلوط گونه های زراعی کمترین وزن خشک علف های هرز را داشتند. در تک کشتی های مورد بررسی نیز نوع گونه زراعی، وزن خشک علف های هرز را تحت تأثیر قرار داد. با افزایش تنوع گیاهان زراعی، تنفس میکروبی خاک افزایش یافت. هم چنین همبستگی مثبت معنی داری بین شاخص تنوع شانون علف های هرز و تنفس میکروبی خاک مشاهده شد.

تک کشتی، تنوع گونه ای، کشت مخلوط، شاخص شانون