سیدسامان سیدجعفر نظری - دانشجوی دکتری شیمی تجزیه، دانشکده شیمی، دانشگاه مازندران
محمدرضا حاج محمدی - عضو هیئت علمی گروه شیمی تجزیه، دانشکده شیمی، دانشگاه مازندران

فنولیک اسیدها و فلاونوئیدها از جمله مهمترین ترکیبات پلیفنلی موجود در گیاهان هستند. کروماتوگرافی مایع فاز معکوس RPLC با جداسازی گرادیانی متداول ترین روش جداسازی و اندازهگیری همزمان این ترکیبات میباشد. با توجه به برخی مزایای ذاتی استفاده از جداسازی ایزوکراتیک نسبت جداسازی گرادیانی، در این مطالعه جداسازی ایزوکراتیک و همزمان پنج فنولیک اسید: گالیک، کلروژنیک، کافئیک پاراکوماریک و فرولیک اسید و چهار فلاونوئید مایریستین، کوئرستین، مورین و کامپفرول در RPLC مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور کیفیت جداسازی بین پیکها و زمان لازم برای جداسازی کامل ترکیبات هدف، توسط فاز متحرکهای هیدرو- ارگانیک متداول در RPLC همچنین فاز متحرکهای اصلاح شده با سورفکتانت آنیونی SDS فاز متحرک مایسلی مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان دادند که در مقایسه فاز متحرکهای هیدرو- ارگانیک، استفاده فاز متحرکهای مایسلی تفکیک بین پیکها را بهبود بخشیده و در عین حال سبب کاهش قابل ملاحظهای در زمان جداسازی میشود. به منظور تعیین فاز متحرک مایسلی بهینه برای جداسازی این ترکیبات از روش طراحی آزمایش و آنالیز چند متغیره استفاده شد. به منظور ارزیابی روش پیشنهاد شده یک نمونه از عصاره متانلی برگ درخت انجیر Ficus Carica مورد بررسی قرار گرفته و فاز متحرک مایسلی با ترکیب 0/035 مولار SDS، 15 درصد حجمی متانل و 0/2 درصد حجمی فسفریک اسید به عنوان فاز متحرک بهینه برای جداسازی ترکیبات فنولیک موجود در نمونه انتخاب گردید. مقادیر کلروژنیک اسید، پاراکوماریک اسید، فرولیک اسید و کوئرستین به ترتیب 1/02، 1/91، 2/79، و 6/44 میلی گرم به ازای هر یک کیلوگرم از برگ خشک گیاه بدست آمدند

فنولیک اسیدها، فلاونوئیدها، کروماتوگرافی مایع فاز معکوس، فاز متحرک مایسلی، برگانجیر