محمد نبی احمدی - استادیار گروه عربی دانشکده ادبیات و علوم انسانی. دانشگاه رازی کرمانشاه

قرآن آیینهای تمام نماست، که بشریت از زمان نزول آن تا به حال توانسته است، کلام و نوشتار و رفتار خود را بر آن منطبق نماید. شعرا نیز از این قاعده مستثنی نبوده و آنان که ظرف وجودیشان و به تعبیر قرآن کریم شاکله آنها مهیای الهام گرفتن از این فیض ربوبی بوده است؛ توانسته اند با الهام از آن اشعار خود را بسرایند. این مقاله بر آن است تا تصویری مختصر را از تأثیر قرآن بر هجای شاعران ارائه نماید. و بیان کند که آ نچه دانشمندان امروزی نظیر میخائیل باختین ، ژولیا کریستوا ، سوسور تحت عنوان بینامتنیت یا تناص مطرح کرده اند؛ از قرنها پیش عملاً در قالب قصص، ضرب المثل و امر و نهی های خدایی در بالاترین سطح ممکن با بیانی که در آن اعوجاجی نیست و هیچ تر و خشکی را از نظر پنهان نکرده است؛ با ظاهری زیبا و باطنی عمیق بیان نماید. که این مقاله نمونه هایی از آن را در قالب سیر دگرگونی شعر هجا بعد از اسلام در قیاس با دوره جاهلی بیان خواهد کرد.

قرآن کریم، بینامتنیت، شعر، هجا