مریم تاج آبادی ابراهیمی - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، دانشکده علوم پایه گروه زیست شناسی

کاربرد میکروارگانیسم ها در تولید فرآورده های غذایی مثل نان، سرکه، نوشیدنی ها و ماست به 4500 سال قبل بر می گردد. دست نوشته های کشف شده روی دیوار غارها نشان می دهد، بشر غار نشین به راز تولید محصولات تخمیری از شیر واقف بوده است . هدف اولیه استفاده از میکروب ها در تولید نان، پنیر، سرکه و ماست تغییر بافت و طعم ماده اولیه (مثل شیر ، انگور و گندم) و افزایش زمان نگه داری بوده است . در سال 1892 دودلین برای نخستین بار به امکان استفاده از میکروبها جهت پیشگیری و درمان بیماریها اشاره کرد. او پیشنهاد درمان عفونت های واژینالی را با استفاده از لاکتوباسیل ها ارائه نمود. در سال 1905 تیسر باکتری BiFidobacterium bifidus را از شیر نوزادان جدا کرده و بعنوان عامل پیشگیری و درمان اسهال نوزادان معرفی نمود . در سال 1907 مچنیکوف با معرفی گروه خاصی ازمیکروب که سبب افزایش سلامت بشر می شوند برنده جایزه نوبل شد. تداوم تحقیقات در خصوص خواص مفید باکتری های سلامت بخش منجر به ارائه تعریف پروبیوتیک توسط FAO در سال 2007 شد. پروبیوتیک ها میکرو ارگانیسم های زنده ای هستند که اگر به میزان کافی مصرف شوند سبب اثرات سلامت بخش در میزبان خود می شوند . هدف از این مقاله مروری بر نتایج تحقیقات انجام شده در 100 سال گذشته و بررسی افق های تحقیقاتی پیشرو در زمین پروبیوتیک ها و غذاهای فراسودمند می باشد.