سکینه واثقی - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه خاک شناسی دانشگاه صنعتی اصفهان
مجید افیونی - دانشیار گروه خاک شناسی دانشگاه صنعتی اصفهان
حسین شریعتمداری - دانشیار گروه خاک شناسی دانشگاه صنعتی اصفهان
مصطفی مبلی - دانشیار گروه باغبانی دانشگاه صنعتی اصفهان

لجن فاضلاب به عنوان کود آلی در زمین های کشاورزی ، فواید اقتصادی بی شماری دارد . لجن فاضلاب بر خواص شیمیایی و غلظت عناصر پرمصرف در خاک اثر می گذارد . هدف این تحقیق ، ارزیابی تاثیر لجن فاضلاب بر خواص شیمیایی خاک و غلظت عناصر پرمصرف در خاک های اسیدی و آهکی تحت کشت اسفناج می باشد. این تحقیق ، به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در گلخانه انجام شد . تیمارها شامل لجن فاضلاب ، در سطوح سفر یا شاهد ، 50، 100 و 200 تن در هکتار و یک سطح کود شیمیایی شامل 250 کیلوگرم فسفات دی آمونیوم و 250 کیلوگرم اوره در هکتار ( به صورت سرک ) در چهار خاک از مناطق رشت ، لنگرود ، لاهیجان و اصفهان تحت کشت اسفناج قرار گرفتند. لجن فاضلاب باعث افزایش معنی دار فسفر و پتاسیم قابل جذب ، نیتروژن کل ، درصد ماده آلی ، هدایت الکتریکی و ظرفیت تبادل کاتیونی خاک ها گردید. pH خاک ها با افزایش سطح لجن فاضلاب کاهش معنی داری نشان داد. تاثیر لجن فاضلاب بر عملکرد اسفناج نیز معنی دار بود. بنابراین می توان نتیجه گیری کرد که لجن فاضلاب از پتانسیل کودی زیادی برخوردار است و می توان از آن در باروری خاک استفاده کرد ؛ اما قبل از استفاده از لجن فاضلاب در سطح وسیعی از زمین های کشاورزی باید اثر آن را بر ا فزایش عناصر سنگین مورد توجه قرار داد.

لجن فاضلاب، ویژگی های شیمیایی خاک ، عناصر غذایی و اسفناج