حمیدرضا سالمی - عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان
منوچهر ترابی - عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان
شهرام اشرفی - عضو هیات علمی موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی ، کرج

ایران مانند اکثر مناطق دنیا ، با مشکل کمبود آب و بحران شوری به عنوان دو عامل محدودکننده آبیاری پایدار روبروست. از این رو مدل WSBM به منظور به کارگیری تفکر جامع استفاده از منابع آب (دیدگاه حوضه ای ) و تجزیه و تحلیل سریع فرآیند تأثیر متقابل آب و نمک ، تهیه گردید. در مرحله اول اقدام به واسنجی مدل برای دوره آماری 98-1988 شد و سپس با استفاده از آمار ، منابع آب در زمان حال و گذشته مورد آزمایش قرار گرفت. علی رغم سادگی این مدل ، مقادیر جریان مشاهداتی و شبیه سازی شده به هم نزدیک بودند که این موضوع نشانگر قابلیت و کارایی مدل برای آزمایش سناریوهای مختلف بود. اولین سناریو ، بررسی تأثیر افزایش آب تخصیصی به اصفهان بزرگ در کل حوضه بود. از نظر میزا کمی آب در حوضه ، این افزایش قابل چشم پوشی بود ، زیرا میزان مصرف آب شرب و بهداشتی ، درصد زیادی از کل آب مصرفی حوضه را به خود اختصاص نمی دهد. از سوی دیگر میزان آب برگشتی در این بخش ، بالاست. دومین ساریو ، انتقال آب از حوضه های مجاور ، به دره زاینده رود به منظور تأمین آب مورد نیاز شبکه آبیاری جدید الحداث رودشتین بود. اگر کاهش کیفیت آب رودخانه مشکل ساز نبود ، افزایش آب خروجی از سد محدودیت نمی داشت. نتایج حاکی از آن بود که به منظور حفظ کیفیت آب در سطح شوری 2 دسی زیمنس بر متر ، دبی متوسط رودخانه باید از 52 متر مکعب بر ثانیه به 64 متر مکعب بر ثانیه افزایش یافته و احداثر نیاز آبی در فصل آبیاری از 85 متر مکعب بر ثانیه به 112 متر مکعب بر ثانیه برسد. در پایان می توان چنین نتیجه گرفت که روش اتخاذ شده و مدل تهیه شده برای تجزیه و تحلیل سریع و روشن شرایط گذشته ، حال و آینده در خصوص مسائل آب و شوری ، خشکسالیهای اخیر در سطح حوضه و اجرای سناریوهای محتمل مفید می باشد.

آبیاری ، شوری ، مقیاس حوضه آبریز ، مدل شبیه سازی