امین حق نگهدار - کارشناس ارشد منابع آب - همکار سابق مرکز تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری
بهرام ثقفیان - دانشیار مرکز تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزدار
روح انگیز اختری - کارشناس ارشد منابع آب - همکار سابق مرکز تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری

بررسی عوامل مؤثر بر سیلابها و پیش بینی وقوع آنها از اهمیت بسیاری در مطالعات منابع آب برخوردار است. در سالهای اخیر ، تأثیر پدیده های بزرگ مقیاس اقلیمی بر سیلابها بیش از پیش مورد توجه واقع شده است. در این مقاله نتایج بررسی تأثیر پدیده ال نینو - نوسان جنوبی (ENSO) بر وقوع سیلاب حداکثر سالانه (AMF) در جنوب غربی ایران در تعدادی از ایستگاههای بالادست سدهای دز و کارون گزارش می شود. تأثیر پدیده ENSO بر احتمال ، بزرگی و شدت وقوع AMF (احتمال ×بزرگی) در دوره اسفند - فروردین ، به عنوان مهمترین دوره وقوع AMF، بررسی گردیده است. نتایج نشان داد که برای ماههای اسفند و فروردین در حوضه های دز و کارون با وقوع پدیده ال نینو ، احتمال وقوع مقادیر AMF بیشتر از متوسط حالت خنثی وجود دارد. این امر در مورد پدیده لانینا برعکس است. همچنین ، شدت تغییرات AMF در حالت ال نینو بیش از لانینا است.

پدیده های اقلیمی ، انسو ، ال نینو ، نوسان جنوبی ، سیلاب حداکثر سالانه ، جنوب غرب ایران