افسانه شهبازی - استادیار پژوهشکده علوم محیطی ، دانشگاه شهید بهشتی ، تهران
حبیب اله یونسی - دانشیار گروه محیط زیست ، دانشکده منابع طبیعی ، دانشگاه تربیت مدرس ، تهران
علیرضا بدیعی - دانشیار دانشکده شیمی ، پردیس علوم پایه ، دانشگاه تهران

فلزات سنگین از نظر زیستی قابل تجزیه نیستند و به دلیل تجمع در بافتهای زنده ، سبب بروز اختلالات عصبی و سرطان می شوند . بنابراین حذف این عناصر از محیط های آبی و پسابها از الزامات محیط زیستی و بهداشتی محسوب می گردد. در این تحقیق ابتدا مزوپور سیلیسی نانو متخلخل SBA-15 با روش هیدروترمال ساخت شد و سپس با قرار دادن گروههای آمینی 3- آمینو پروپیل تری اتوکسی سیلان با غلظتهای 4 (NH2(4mM)-SBA-15) و 6 (NH2(6mM)-SBA-15) و 8 (NH2(8mM)-SBA-15) میلی مول روی سطح آن ، سطح مزوپور اصلاح و از آنها به عنوان جاذب فلزات سنگین سرب ، مس و کادمیم استفده گردید و. ویژگی جاذبهای ساخته شده از نظر ساختار کریستالی ، مورفولوژی ، مساحت سطح و سایر پارامتره با استفاده از آنالیزهای پراش پرتوایکس ، تصویر میکروسکوپ الکترونی و آنالیز سطح ویژه مورد بررسی قرار گرفت . نتایج نشان داد با افزایش غلظت آمین از 4 به 8 میلی مول ، درصد جذب از 46/1 به 100 درصد برای سرب ، از 44/2 به 79/3 درصد برای مس و از 26/8 به 67 درصد برای کادمیم رسید . بنابراین NH2(8mM)-SBA-15 به عنوان جاذب مطلوب انتخاب گردید و اثرات زمان تماس ، دز جاذب ، pH و غلظت اولیه فلزات بر کارایی جذب در سیستم ناپیوسته مورد مطالعه قرار گرفت . همچنین نتایج حاصل از جذب تعادلی با استفاده از مدل های ایزوترمی لانگیمر و فروندلیچ بررسی گردید. بیشینه ظرفیت جذب تعادلی معادل 15/9 میلی گرم بر گرم برای سرب ، 13/1 میلی گرم بر گرم برای مس و 11/2 میلی گرم بر گرم برای کادمیم به دست آمد . از آنجایی که جاذب ساخته شده از دسته مواد زیست سازگار بوده و از کارایی جذبی مناسبی برخودار است لذا به منظور مطالعات آتی در حذف فلزات سنگین توصیه می گردد.

ساخت هیبرید آلی - معندی ، SBA-15، فلزات سنگین ، مدل جذب ، تصفیه فاضلاب