حامد جعفریان ثمرین - کارشناس ارشد معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران غرب
شلاله قهری - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه غیرانتفاعی کمال الملک نوشهر، نوشهر، ایران
نازنین نوذری اسبمرز - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران
الیاس حاتمی مرزوق - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات اردبیل، اردبیل، ایران

از دیرباز بناهای م ذهبی یکی از اساسی ترین عناصر تشکیل دهنده شهرهای اسلامی بودند و تداوم حضور بناهای مذهبی در فرم و ساختار شهر از زمان ایجاد اولین شهرهای اسلامی تاکنون با حیات آنها همراه بود. شهر ایرانی هم عمق و غنای تمدن اسلامی را با بهره گیری از روح معنویت نشان می دهد. این امر به گونه ای است که اعتقاد به توحید و ا یمان به تعالیم اسلام به عنوان اندیشه زیبیای شناسی دین اسلام در هویت شهر ایرانی اسلامی تجلی می یابد. از جمله عناصر اصلی شهر اسلامی، مساجد هستند. بنای مساجد نقش ویژه ای در شکل گیری و توسعه شهرهای اسلامی در تمام قلمرو اسلام داشته به طوری که علاوه بر جنبه کارکردی، در سازماندهی فضهای شهر بسیار برجسته بوده است به طوری که توسعه اغلب شهرهای اسلامی و سلسله مراتب موجود در آنها متأثر از مسجد اصلی شهر بود. اهمیت مسجد در شهرهای کهن اسلامی تا آنجا بوده است که واژه شهر تنها به جایی اطلاق می شده که در آن مسجد جامع ساخته شده باشد. که در این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی به بررسی جایگاه مسجد در شهر ایرانی- اسلامی پرداخته می شود تا جایگاه ویژه ی آن به لحاظ کالبدی و فضایی مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

بنای مذهبی، مسجد، نمادشهری، ایرانی، اسلامی