کاظم قاسمی گلعذانی - استاد علوم گیاهان زراعی در دانشگاه تبریز
رزیتا مظلومی اسکوئی - دانشجوی کارشناسی ارشد در دانشکده کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی
فرخ رحیم زاده خوئی - عضو سابق هیات علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز
بهرام علیزاده - استادیار موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر‐ کرج

به منظور تعیین بهترین مرحله نمو سه رقم لوبیا چیتی (تلاش، COS16 و خمین ) که در آن حداکثر قدرت بذر تحت رژیم ها ی مختلف آبیاری (I2 ،I1 و I3 به ترتیب آبیاری پس از 60، 80 و 100 میلی متر تبخیر از تشتک کلاس A) حاصل می شود، یک آزمایش اسپیلیت پلات با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با ۳ تکرار در سال ۱۳۸۳ در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز به اجرا در آمد . بذور در فواصل زمانی ۵ روز در ۱۱ مرحله برداشت شدند . تغییرات قدرت بذر در مراحل مختلف نمو و رسیدگی نشان داد که بذور تولید شده تحت I3 زودتر از دو ر ژیم آبیاری دیگر به رسیدگی وزنی و حداکثرقدرت دست یافتند . رسیدگی وزنی در I1 و I2 برای رقم تلاش در حدود ۱۲۷۰ و برای ارقام COS16 و خمین در حدود 1210 درجه‐- روز بعد از کاشت اتفاق افتاد. رسیدگی وزنی کلیه ژنوتیپ ها تحت I3 در حدود ۱۱۶۰ درجه-‐روز بعد از کاشت به وقوع پیوست. در کلیه سطوح آبیاری، قدرت بذر با افزایش وزن بذر افزایش یافت. اما، در برداشت های تأخیری، قدرت بذر به دلیل فرسودگی اندکیکاهش داشت . در حالت کلی نتیجه گرفته شد که بذور مرغوب لوبیا چیتی می تواند در حدود مرحله رسیدگی وزنی و یا اندکی پس از آن تولید شود.

لوبیا چیتی, قدرت بذر, تنش کمبود آب