هدی غزالی بیگلر - دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه
امیر دریایی - معاونت موسسه تحقیقات کشاورزی دیم، سرارود، کرمانشاه
رضا حق پرست - معاونت موسسه تحقیقات کشاورزی دیم، سرارود، کرمانشاه
رضا محمدی - معاونت موسسه تحقیقات کشاورزی دیم، سرارود، کرمانشاه

به منظور ارزیابی مقاومت ژنوتیپ های پیشرفته گندم دوروم نسبت به بیماری سیاهک پنهان معمولی گندم ،(Tilletia laevis)، بذور 9 ژنوتیپ با اسپورهای ١١ جدایه خالص عامل بیماری جمع آوری شده از مناطق مختلف استان کرمانشاه آلوده شدند . پس از رسیدن گندم و جمع آوری کل خوشه ها، خوشه های آلوده برای هر ژنوتیپ شمارش و درصد آلودگی آن ها تعیین گردید . نتایج حاصل از آزمایش نشان داد که ژنوتیپ های G1252, Chi/Brch, Syrian-4, Heidar/Mt/Ho و Zardak نسبت به همه پاتوتیپ ها مقاومت کامل داشتند و ژنوتیپ Syrian-1 تنها نسبت به جدایه ١١ دارای و اکنش نیمه مقاومت بود که این ژنوتیپ ها با پائینترین درجه حساسیت به سیاهک پنهان جزو برترین ژنوتیپ ها از نظر مقاومت بودند . ژنوتیپ های 99-GBM و Omgenil-3 با بالاترین درجه حساسیت به عنوان حساسترین ژنوتیپ ها بودند . آزمایش مولتی پاتوتیپ با مقایسه الگوی مقاومت و حساسیت ژنوتیپ های پیشرفته با ژنوتیپ های افتراقی دارای ژن یا ژن های مقاومت مشخص نشان داد که بعضی از ژنوتیپ ها ی مقاوم پیشرفته دارای ژن های شناخته شده مقاومت Bt1, Bt4, Bt6, Bt9, Bt10, Bt11, Btp، Bt12 و Bt8, 9,10 می باشند که برای اثبات این مطلب باید از تست آللیسم (Allelism test) استفاده شود. ژنوتیپ هایی که الگوی حساسیت و مقاومت آن ها مشابه با ژنوتیپ های افتراقی نبود، احتمالا ژن های جدید ناشناخته دارند.

گندم دوروم، سیاهک پنهان معمولی گندم و ژنوتیپ ها ی افتراقی