مهراب یادگاری - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد
قربان نورمحمدی - استاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
هادی اسدی رحمانی - استادیار موسسه تحقیقات خاک و آب تهران
امیر آیینه بند - استادیار دانشگاه شهید چمران

به منظور تعیین صفات فیزیولوژیکی و تعیین بهترین ترکیب باکتری- رقم در ارقام لوبیا تلقیح شده با سویه های مختلف باکتری ریزوبیوم فازئولی توأم با باکتری های افزاینده رشد (PGPR) آزمایشی به صورت کرت های یکبار خرد شده در قالب طرح بلوک های تصادفی در بهار و تابستان سال های زراعی 1385 و 1386 در مزرعه آموزشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد انجام شد. فاکتورهای آزمایشی شش سویه باکتری Rb-133، Rb-136، Rb-133 * آزوسپیریلیوم، Rb-136 * آزوسپیریلیوم ، Rb-133 * سودوموناس، Rb-136 * سودوموناس توأم با تیمار بدون تلقیح بدون کود (شاهد ) و تیمار کودی (100 کیلوگرم در هکتار اوره ) در کرت های اصلی قرار گرفتند . سه رقم لوبیا قرمز به نام های اختر، گلی و صیاد در کرت های فرعی قرار گرفتند . نتایج حاصله از این طرح مبین وجود اختلاف معنی دار در بین کرت های اصلی در خصوص صفت وزن دانه در گیاه، وزن غلاف در گیاه، درصد پروتئین دانه، عملکرد پروتئین دانه، میزان پروتئین اندام هو ایی گیاه در زمان برداشت، درصد نیتروژن خاک موجود درکرت های آزمایشی در زمان برداشت و وزن خشک گیاه به هنگام زرد شدن بر گ ها بود . در خصوص صفات شاخص برداشت، نسبت وزنی اندام هوایی به ریشه، درصد نیتروژن اندام هوایی تفاوت معنی داری در دو سال آزمایش بین ارقام این طرح دیده شد . ارقام تلقیح شده توأم با ترکیب Rb136 سودوموناس بیشترین و تیمارهای شاهد (بدون کوددهی، بدون تلقیح) کمترین میزان صفات را دارا بودند.

لوبیا (Phaseolus vulgaris L.) ، ارقام، تلقیح بذر، سویه های Rhizobium leguminosarum biovar phaseoli ، باکتری های تنظیم کننده رشد گیاه