محمد رضا طاطیان - دانشجوی دکتری منابع طبیعی واحد علوم و تحقیقات تهران
رضا تمرتاش - عضو هیات علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
مائده یوسفیان - دانشجوی مهندسی منابع طبیعی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

کشاورزی پایدار به عنوان جزء مهمی از توسعه پایدار، بینشی است که در مقابل سیستم ناموزون و اتلاف گر کشاورزی ایجاد گردیده و دستیابی به آن با شناخت و درک صحیح عوامل تأثیرگذار بر آن و مدیریت عوامل محدودکننده امکان پذیر خواهد بود. به این منظور در تحقیق حاضر با جمع آوری اطلاعات اولیه از گزارش، آمارنامه ها و منابع تحقیقاتی موجود در سازمان برنامه و بودجه، اداره کل منابع طبیعی و سازمان جهاد کشاورزی استان، برخی عوامل موثر بر ناپایداری کشاورزی در استان مازندران به صورت تحلیلی مورد ارزیابی قرار گرفته است . براین اساس مشکلات اقتصادی و اجتماعی نظیر عدم آگاهی بهره برداران روستایی (تنها 25 درصد جمعیت دارای تحصیلات عالی ) و افزایش بی رویه جمعیت (بیش از 2 برابر طی چهل سال اخیر )، به همراه واگذاری اراضی و تغییر کار بری آن ها که منجر به ایجاد فرسایش تا 0/7 تن در هکتار گردیده است و همچنین افزایش مصرف کودها و سموم شیمیایی به میزان 1 تا 9 برابر، از جمله عوامل اصلی تهدید کننده کشاورزی پایدار در استان مازندران به شمار می آیند که اعمال مدیریتی مناسب جهت کاهش اثر این عوامل، ضروری به نظر می رسد.

کشاورزی پایدار، عوامل محدودکننده و مازندران