حسن پرسا - کارشناس ارشد پژوهشکده علوم گیاهی دانشگاه فردوسی مشهد
علی گنجعلی - عضو هیات علمی پژوهشکده علوم گیاهی دانشگاه فردوسی مشهد

به منظور بررسی برخی خصوصیات ریشه و اندام هوایی ژنوتیپ های نخود تحت شرایط تنش خشکی، آزمایشی در سال زراعی 1386 در محل مزرعه تحقیقاتی پژوهشکده علوم گیاهی دانشگاه فردوسی مشهد به اجرا درآمد . در این تحقیق، 15 ژنوتیپ نخود تیپ کابلی شامل 12 ژنوتیپ مقاوم به خشکی و سه ژنوتیپ حساس به خشکی در دو شرایط تنش خشکی ( 25 درصد ظرفیت زراعی) و عدم تنش (ظرفیت زراعی) در لوله های پلاستیکی (به ارتفاع 100 و قطر 12 سانتی متر) در شرایط مزرعه به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در اواخر فروردی نماه کشت شدند. در اواخر فصل (مرحله پرشدن دانه ها)، لوله های پلاستیکی تخریب و صفات مربوط به ریشه و اندام هوایی شامل وزن تر و خشک ریشه ها و نیز طول، سطح و قطر ریشه ها و همچنین وزن تر و خشک اندام هوایی و سطح برگ، انداز هگیری شد. بر اساس نتایج، تنش خشکی تأثیر معنی داری بر تمام صفات اندازه گیری شده (به جز وزن خشک ریشه ) داشت به طوری که در همه موارد، مقادیر مربوط به حالت تنش خشکی نسبت به حالت عدم تنش، کاهش معنی داری (0/01>P) نشان داد . تفاوت میان ژنوتیپ ها، تنها در مورد صفات وزن تر اندام هوایی و سطح ریشه، معنی دار بود و ژنوتیپ حساس به خشکی MCC87، بیشترین وزن تر اندام هوایی و ن یز سطح ریشه را دارا بود . با توجه به نتایج آزمایش، انجام مطالعه بر روی ژنوتیپ های بیشتر همراه با تلاش در جهتبهینه سازی شرایط آزمایش به منظور فراهم سازی بهتر امکان بروز تفاوت میان آنها (از جمله تاریخ کاشت زودتر)، پیشنهاد می شود.

تنش خشکی، تیپ کابلی، خصوصیات ریشه و نخود