احمد اکبری نیا - استادیار مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی قزوین
محمد علی افشاری - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تاکستان
مجید ولد آبادی - استاد یار دانشگاه آزاد اسلامی واحد تاکستان
جهانفر دانشیان - عضو هیات علمی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر

به منظور بررسی تاثیر سطوح نیتروژن بر عملکرد دانه و میزان اسانس اندام های هوایی توده های زیره سبز (Cuminum cyminum L.) در مراحل قبل از گلدهی، 50 درصد گلدهی ، گلدهی کامل ، شروع میوه دهی ، 50 درصد میوه دهی و رسیدگی کامل میوه ، آزمایشی در سال زراعی 85-1384 در مزرعه تحقیقاتی مرکز آموزش کشاورزی قزوین اجرا گردید . طرح آزمایشی مورد استفاده طر ح کرت های خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی با 4 تکرار بود. سطوح نیتروژن شامل 30، 60، 90 و 120 کیلو گرم در هکتار در کرت های اصلی و بذور محلی اسفراین ، بجنورد و سبزوار در کرت های فرعی قرار داده شدند. نتایج نشان داد بیشترین میزان اسانس اندامهای هوایی گیاه در مراحل قبل از گلدهی ، 50 درصد گلدهی و گلدهی کامل با کاربرد 90 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و به ترتیب برابر 0/51، 0/6 و 1/52 درصد به دست آمد که در مقایسه با کاربرد سطوح دیگر نیتروژن بالاتر بود. میزان اسانس بذر محلی بجنورد در مراحل فوق به ترتیب با 0/46، 0/52، و 1/39 درصد و بالاتر از بذور دیگر بود . بیشترین میزان اسانس در مراحل شروع میوه دهی ، 50 درصد میوه دهی و رسیدگی کامل میوه به ترتیب 1/67، 2/24، و 2/54 درصد با کاربرد 60 کیلوگرم نیتروژن در هکتار به دست آمد و از سطوح دیگر نیتروژن بکار رفته بالاتر بود. بذر محلی اسفراین در مراحل فوق به ترتیب با 1/59، 2/31، و 2/52 درصد بالاترین میزان اسانس را با کاربرد 60 کیلوگرم نیتروژن در هکتار در بین بذور دیگر داشت.

نیتروژن، عملکرد و زیره سبز