محمد یزدانی - دانشجوی کارشناسی ارشد
همت اله پیردشتی - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
محمد علی اسماعیلی - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
محمد علی بهمنیار - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

به منظور بررسی تأثیر باکتری های محرک رشد بر جوانه زنی و رشد گیاهچه گندم در شرایط شور آزمایشی در آزمایشگاه دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام گرفت . رقم گندم Milan/sha7 به صورت تلقیح شده و تلقیح نشده با باکتری های محرک رشد ازوتوباکتر کروکوکو م، آزوسپیریلوم برازیلن س، سودوموناس پوتید ا و باسیلوس لنتوس به صورت جداگانه ، تلفیقی دو گانه، سه گانه و مجموعه باکتری ها تحت تأثیر شوری در سه سطح 0، 3 و 6 میلی موس بر سانتی متر قرار گرفتند. نتایج نشان داد که اثرات انواع باکتری بر کلیه صفات اندازه گیری شده و اثرات سطوح شوری به جز نسبت ریشه به ساقه بر تما می صفات در سطح احتمال یک درصد معنی دار بود . اثر متقابل کاربرد باکتری و شوری نیز به جزء صفات سرعت و درصد جوانه زنی و شاخص بنیه گیاهچه در مورد بقیه صفات تفاوت معنی داری ایجاد نمود . تلقیح باکتری ازتوباکتر و آزوسپیریلوم به تنهائی و مجموعه باکتری ها نسبت به شاهد درصد و سرعت جوانه زنی بذر را به طور معنی داری افزایش دادند. مجموعه ازتوباکتر و آزوسپیریلوم ، مصرف تلفیقی آزوسپیریلوم و باکتری های سودوموناس و باسیلوس و مجموعه باکتری ها سبب افزایش معنی دار شاخص بنیه گیاهچه گردید. طول ساقه و ریشه تحت تاثیر شوری قرار گرفته و با ا فزایش شوری به طور معنی داری کاهش یافت . در هر دو سطح شوری کاهش طول ریشه در تیمارهای تلقیح باکتری آزوسپیریلوم و مصرف تلفیقی آن با ازتوباکتر و کاربرد مجموعه باکتری ها تفاوت معنی داری با شاهد بدون تنش نداشت. ایجاد تنش شوری با غلظت 6 میلی موس وزن خشک ساقه را به طور معنی داری کاهش داد اما کاهش وزن خشک ساقه به هنگام در مصرف دوگانه ازتوباکتر ، آزوسپیریلوم در هر دو سطح شوری معنی دار نبود.

گندم، باکتری محرک رشد، تنش شوری، گیاهچه، ازتوباکتر، آزوسپریلوم، سودوموناس و کود بیولوژیک