خدیجه رنجبر - دانشکده مهندسی معدن، نفت و ژئو فیزیک،دانشگاه شاهرود
بهزاد تخم چی - دانشکده مهندسی معدن، نفت و ژئو فیزیک،دانشگاه شاهرود
رضا قوامی ربابی - دانشکده مهندسی معدن، نفت و ژئو فیزیک،دانشگاه شاهرود
علی مرادزاده - دانشکده مهندسی معدن، نفت و ژئو فیزیک،دانشگاه شاهرود

تخلخل سنگهای مخزن یکی از مهمترین خواص فیزیکی مربوط به ذخیره سازی و انتقال سیالات در مخزن میباشد که بسیاری از ارکان تولید را نیز تحت تاثیر قرار میدهد.آگاهی دقیق از این ویژگی برای هر مخزن جهت پیش بینی عملکرد آینده میدان نفتی لازم است. بنابراین جهت افزایش دقت در تخمین تخلخل نیاز به بهبودروش های مدلسازی آن است. در رویکردی شناخته شده از متغیرهای مختلف جهت شرطی سازی مدلسازی تخلخل استفاده میشود. به عنوان مثال می توان ابتدا لیتولوژی را مدل کرده و در هر بلوک تخلخل را با توجه به لیتولوژی تخمین زد. انتخاب متغیرهای موثر از بین انواع متغیرهای مخزنی برای برآورد تخلخل سنگ مخزن اهمیت خواهد داشت . انتخاب متغیرها برای مدلسازی تخلخل در گذشته بیشتر براساس فرمولهای تجربی وارتباطات پتروفیزیکی بوده است.هدف اصلی این مقاله تعیین متغیرهای موثر در برآورد تخلخل بر اساس ضریب همبستگی پیرسون و روش شبکه بیزی است. شبکه بیزی مدلی گرافیکی است که در مواردی که پیچیدگی وعدم قطعیت وجود دارد به کار میرود. این مدل وابستگی شرطی میان مجموعه ایاز متغیرها را نشان می دهد که سبب تبدیل مدلهای موضعی بسیاری شده و باعث کاهش بعد میشود و تصمیم گیری را در شرایطی که ابعاد فضای ویژگی بزرگ باشدآسان می سازد . روش هاوالگوریتم های ساختن این گراف به دودسته مبتنی بر قید و مبتنی برامتیازتقسیم می شوند که کاربردترین آنهاالگوریتم K2 است. این الگوریتم بر پایه رابطه علت و معلولی بین متغیرهاست و یک الگوریتم مبتنی بر امتیاز است. این پژوهش بر روی ده متغیر پتروفیزیکی شامل: PHIE ، SWE ، GR ، DT ، NPHI ، DRHO ، RHOB ، LLD ، CALI و CALCITE از هفت چاه از یکی ازمیادین نفتی جنوب ایران در محدوده عمقی مخزن سروک انجام شده است ودر نهایت پارامترهای CALCITE ، GR ، RHOB و DT باتوجه به شبکه بیزی مربوط به هرچاه ودانش مخزنی_زمین شناسی، موثرترین پارامترها در محدوده مورد مطالعه شناسایی شدند.

تخلخل، انتخاب متغیر، شبکه بیزی، الگوریتم K2، ضریب همبستگی