مهران فرامرزی - پژوهشگر دکتری شهرسازی ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران ،
حمیدرضا ابراهیمی - دکتری طراحی شهری ، عضو هیات علمی گروه معماری دانشکده پردیس هنرهای زیبای دانشگاه تهران
ناصر براتی - دکتری شهرسازی ، عضو هیات علمی گروه شهرسازی دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) ، قزوین

هدف این متن ارایه مفهوم جدیدی از تفکیک اراضی شهری است که در ایران مفهومی با مؤلفه هایی غیر از مفهوم کنونی آن در طرح های گسترش جدید شهری در جهان دارد. روش تحقیق در این پژوهش کیفی است که براساس آن مفهوم تفکیک اراضی در نمونه های موفق جهانی مورد بررسی قرار گرفته و با مفهوم آن در ایران مورد مقایسه قرار می گیرد. روش تحقیق نمونه های مورد مطالعه کیفی است و بنابراین در این خصوص نیز از پرسشنامه باز استفاده شده است . فرضیه پژوهش به این صورت است : رضایتمندی ساکنان در الگوهای تفکیکی دوربرگردان و ترکیبی (دوربرگردان - شطرنجی) بیشتر از الگوهای تفکیکی شطرنجی است . در این بررسی نمونه های موفقی از گسترش های جدید شهری از کشورهای انگلستان ، آلمان ، استرالیا و آمریکا مورد مطالعه قرار می گیرد با تحلیل نمونه های موفق مورد مطالعه ، برخی اصول تفکیک اراضی در گسترش های جدید شهری کشورهای توسعه یافته ارایه می شود که مطابق با فرهنگ و اقلیم بومی آنها برنامه ریزی و طراحی شده اند. میزان رضایتمندی ساکنین در سه الگوی تفکیکی متفاوت مورد بررسی قرار خواهد گرفت و در نهایت نشان داده خواهد شد که مفهوم تفکیک اراضی شهری در کشورهای توسعه یافته و ایران متفاوت و مؤلفه های متعددی از جمله فرهنگی ، کالبدی ، زیستی ، اقتصادی و سیاسی بر این مفهوم تأثیرگذار هستند. در نهایت به این نتیجه می رسیم که رضایتمندی ساکنین در الگوهای تفکیکی دوربرگردان و شطرنجی - دوربرگردان بیشتر از الگوهای شطرنجی است.

تفکیک اراضی شهری ، گسترش های شهری ، برنامه ریزی و طراحی شهری ، الگوهای تفکیک اراضی شهری