فرزانه حقوقی دوست - کارشناسی ارشد مهندسی آبیاری و زه کشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
احمد فاخری فرد - استاد گروه آبیاری دانشگاه تبریز
فریدون کاوه - دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

یکی از راه های هدررفت آب در مناطق مختلف آب و هوایی ایران، تبخیر و تعرق است. این پدیده سهم مهمی در اتلاف آب در کشور دارد و تابع پارامترهای مختلف اقلیمی و ویژگی های توپوگرافی هر منطقه است. تحقیق حاضر سعی در تعیین و تحلیل پهنه های همگن تبخیر و تعرق گیاه مرجع (ET0) به عنوان ابزاری اساسی در تصمیم گیری های مدیریتی درخصوص طراحی سیستم های آبیاری و زمان آبیاری ومدیریت منابع آب دارد. در این تحقیق بیلان انرژی تبخیر و تعرق، با استفاده از روش پنمن کیمبرلی در 20 ایستگاه هواشناسی استان آذربایجان شرقی در یک دوره آماری از سال 1984 تا 2012 محاسبه گردید. سپس با استفاده از روش Complete Linkage یا دورترین همسایگی در نرم افزار Spss خوشه بندی گردید و برای بررسی همگنی مناطق از آماره S-Statistics استفاده شد. تحقیقات نشان داد که در مناطق غربی و برخی نواحی جنوبی استان، بیلان انرژی تبخیر و تعرق بیشتر است و باید از نظر مدیریت آبیاری و منابع آب، بیشتر مورد توجه قرار گیرند.

تبخیر و تعرق گیاه مرجع، پنمن- کیمبرلی، خوشه بندی، روش Complete Linkage، استان آذربایجان شرقی