مسعود مبصری - کارشناس ارشد اقتصاد ، گروه مدیریت دانشگاه آزاد اسلامی واحد کازرون

سوخت از نهاده های مهم مصرفی در بخش کشاورزی است که در سال های گذشته سهم عمده ای از یارانه پرداختی به کشاورزان را به خود اختصاص داده است . لذا ، هدف اصلی این مطالعه بررسی اثر حذف یارانه سوخت بر قیمت تمام شده برنج می باشد. در این راستا ، تابع هزینه ترانسلوگ مقید این محصول با استفاده از داده های به دست آمده از بین 10 روستای منتخب ، تعداد 60 برنج کار استان فارس (منطقه کامفیروز) در سال 1390 انتخاب شدند و با توزیع پرسشنامه بین آنها اطلاعات زراعی مورد بررسی قرار گرفت . سپس ، تقاضای عوامل تولید برآورد گردید و در نهایت اثر حذف یارانه بر قیمت تمام شده محصول برنج منطقه کامفیروز با محاسبه کشش هزینه نهاده های ماشین آلات و آب محاسبه گردید. نتایج نشان داد که نهاده سوخت بیش ترین سهم از مجموع حمایت ها را به خود اختصاص داده است . در این رابطه ، 83 درصد از کل یارانه پرداختی به نهاده ها ، براساس داد های سال 1384 ، مربوط به یارانه ی سوخت است. نتایج به دست آمده از تخمین تابع هزینه حاکیم از آن است که با حذف 50 درصد یارانه ی سوخت ، میزان 46 درصد مصرف سوخت کاهش خواهد داشت که در اثر این کاهش مصرف ، میزان تولید و سطح زیر کشت به ترتیب حدود 22 و 13 درصد کاهش می یابد همچنین هزینه های تولید در هر هکتار رشد 15 درصدی را دارد و با حذف کامل یارانه سوخت ، میزان 92 درصد مصرف سوخت توسط شالیکاران کاهش خواهد داشت که بر اثر آن تولید میزان 44 درصد کاهش می یابد . و سطح زیر کشت حدود 26 درصد نسبت به حالت با یارانه کاهش می یابد همچنین هزینه های تولید در هر هکتار رشد 37 درصدی را دارد که در نهایت باعث کاهش سود تولیدکنندگان می شود. یافته ها نشان داد که افزایش استفاده از ماشین آلات ، کود شیمیایی و آب موجب افزایش مصرف انرژی و افزایش سموم و نیروی کار موجب کاهش مصرف انرژی در تولید برنج می گردد، لذا تعدیل قیمت سوخت بایستی با احتیاط صورت گیرد.

سوخت ، تابع هزینه ی ترانسلوگ مقید ، قیمت برنج ، کشش هزینه ، مجموع میزان حمایت داخلی