علیرضا گنجعلی - دانشجوی کارشناسی ارشد مرتعداری، دانشگاه زابل،
عباس خاک سفیدی - کارشناس ارشد آبخیزداری، اداره حفاظت محیط زیست زابل

گیاهان دارویی از ارزش و اهمیت خاصی در تامین بهداشت و سلامتی جوامع هم به لحاظ درمان و هم پیشگیری از بیماری ها برخوردار بوده و هستند . با مطالعه در تمدن اقوام قدیمی به مصرف گیاهان دارویی به عنوان دارو، سم، مواد پاک کننده و رنگ بر می خوریم. گیاه شناسی سنتی روش های ارزشمندی را برای شناسایی گیاهان دارویی و داروهای گیاهی عرضه می نماید . این بررسی با استفاده از پیمایش صحرایی و همچنین باورها و اطلاعات مردم بومی منطقه و جمع آوری و شناسایی گیاهان دارویی منطقه انجام گرفت به این صورت که گونه های مختلف از مناطق مختلف مشخص شده جمع آوری شد و پس از شناسایی به صورت هرباریومی خشک گردید. اکثریت گیاهان شناسایی شده در طب سنتی منطقه به عنوان مدر، مقوی معده، التیام دهنده زخم ها، استفاده می شد. در این تحقیق 30 گونه از گیاهان دارویی شناسایی شد که می توان به اوکالیپتوس، خرزهره، رازیانه، خارخسک، هندوانه ابوجهل و غیره اشاره نمود. با توجه به خواص دارویی فراوان این گیاهان می توان با مدیریت صحیح و دقیق آنها را مورد بهره برداری قرار داد. با توجه به محدود بودن منابع داخلی با اعمال یک مدیریت حساب شده با توسعه طرح های اشتغالزایی بر مبنای کاشت گیاهان دارویی سازگار با شرایط اکولوژیکی منطقه، نه تنها می توانیم حداکثر تولید و بهره وری را داشته باشیم بلکه می توان از این منابع گران بها و با ارزش حفاظت کرد. هدف از این مطالعه شناسایی و کاربرد برخی از گیاهان دارویی مهمی است که به طور گسترده به وسیله مردم محلی در درمان و پیشگیری بیماری ها، در منطقه سیستان مورد استفاده قرار می گیرند.

گیاهان دارویی، درمان، گیاه شناسی سنتی، هرباریوم، سیستان