عافیه سلامت - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه تغذیه دام و طیور دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
تقی قورچی - استاد تمام گروه تغذیه دام و طیور دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
فرزاد قنبری - استادیار گروه تولیدات دامی دانشگاه گنبد کاووس
امید عشایری زاده - فارغ التحصیل دکتری گروه تغذیه دام و طیور دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

این آزمایش به منظور تعیین اثر گیاه کاکوتی بر روند تولید گاز و فراسنجه های خونی در گوسفند دالاق در قالب دو آزمایش جدا انجام شد. در خصوص اثرات گیاه کاکوتی در نشخوارکنندگان تحقیقات کمی در ایران و جهان صورت گرفته است. نتایج آزمایش اول نشان داد حجم گاز تولیدی کاکوتی در ساعت های 2، 4، 6، 8، 12، 24، 48، 72 و 96 به ترتیب برابر با 1/5، 4/3، 6/7، 8/8، 9/2، 17/12، 21/2، 21/79، و 21/88 میلی لیتر به ازای 200 گرم ماده خشک کاکوتی است. پتانسیل تولید گاز و نرخ تجزیه پذیری برابر 23/7 و 0/074 میلی لیتر به ازای هر 200 گرم ماده خشک کاکوتی است. برای رسم نمودار و فراسنجه های تولید گاز از نرم افزار فیت کرو (fitcurv) استفاده شد. جهت اجرای آزمایش دوم از 9 راس بره نر نژاد دالاق با میانگین 2/42±39/44 و در قالب سه تیمار که گیاه خشک کاکوتی به میزان صفر، 25 و 50 گرم به صورت مکمل به جیره (جو، سبوس، و کاه) افزوده شده بود استفاده گردید. نیاز نگهداری گوسفندان از جداول استاندارد انجمن تحقیقات ملی گوسفند (1985) تعیین و با توجه به مواد خوراکی موجود (جو، سبوس، و کاه) و وزن بدن دام ها، جیره هایی با انرژی و نیتروژن یکسان تنظیم شد. نتایج آزمایش دوم نشان داد که سطوح مختلف کاکوتی قبل و بعد از خوراک دهی تاثیر معنی داری بر فراسنجه های خونی در سطح احتمال 0/05 نداشت. همچنین تیمار حاوی 25 گرم کاکوتی بیشترین میزان کاهش گلوکز و کلسترول خون را در هر دو نویت خونگیری داشت. کمترین میزان تری گلیسیرید در هر دو نوبت خون گیری در تیمار شاهد مشاهده گردید. دز موثر جهت کاهش گلوکز و کلسترول خون 25 گرم کاکوتی است و افزایش این نسبت تاثیری در روند کاهش این فراسنجه ها نداشت. میزان تری گلیسیرید با افزایش میزان کاکوتی افزایش یافت. تجزیه و تحلیل داده های حاصل از آزمایش دوم با نرم افزار آماری SAS (2003) انجام شد. جهت مقایسه میانگیم از آزمون توکی در سطح احتمال 0/05 استفاده شد.

گیاه کاکوتی، تولید گاز، گاز تست، فراسنجه های خونی گوسفند