جواد مینویی مقدم - دانشجوی کارشناسی ارشد فیزیولوژی گیاهان دارویی، گروه کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی دامغان، ایران
بهاره کاشفی - استادیار و عضو هیئت علمی گروه کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی دامغان، ایران
سعید دوازده امامی - استادیار مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان

اسید سالیسیلیک به عنوان یک ترکیب فراگیر در قلمرو گیاهی تعداد زیادی از فرایندهای فیزیولوژیکی را در گیاه تنظیم می کند . گیاه دارویی زنیان با نام علمی carum copticum L از جمله گیاهان دارویی بومی است که دارای کاربردهای بسیاری در صنایع دارویی و طب سنتی است. با توجه به وجود تنوع در توده های مختلف گیاه زنیان انتخاب بهترین توده جهت کشت و تولید بیشتر در واحد سطح در سال زراعی 91-92 آزمایش فاکتوریل در قالب بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد واحد دامغان انجام شد که در آن از اسید سالیسیلیک در سه سطح 0/5، 1، 1/5 میلی مول بر لیتر به همراه شاهد و سه توده زنیان شامل توده اصفهان، اراک و فریمان استفاده شد. در انتهای فصل رشد مقدار وزن خشک بذر، وزن خشک بیومس و مقدار کربوهیدرات و پروتئین موجود در اندام رویشی اندازه گیری شد ، وزن هزار دانه و میزان عملکرد اسانس نیز در بذور رسیده زنیان اندازه گیری شد. نتایج آنالیز آمار نشان داد بین سطوح مختلف اسید سالیسیلیک در واکنش با توده های مختلف تفاوت معنی داری در سطح احتمال پنج درصد در وزن خشک بذر و وزن خشک بیومس و عملکرد اسانس و در سطح احتمال 1 درصد در سایر صفات وجود دارد و توده اراک بیشترین واکنش و فریمان نیز کمترین واکنش را نسبت به اسید سالیسیلیک نشان داد. با افزایش غلظت اسید سالیسیلیک تمامی شاخص های مورد بررسی در تمام ارقام افزایش را نشان دادند.

اسید سالیسیلیک، زنیان، عملکرد اسانس، کربوهیدرات ، پروتئین