مریم رحمانی اصل - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه فردوسی مشهد
رضا خراسانی - دانشیار خاک شناسی دانشگاه فردوسی مشهد
امیر فتوت - دانشیار خاک شناسی دانشگاه فردوسی مشهد

تنش رطوبتی مهم ترین عاملی است که در بیشتر مراحل رشد گیاهان زراعی در مناطق خشک و نیمه خشک با ایجاد محدودیت در رشد، دستیابی به عملکرد بالا را دشوار می سازد و کاهش رشد در اثر کم آبی به مراتب بیشتر از سایر تنش های محیطی است بنابراین استفاده بهینه از آب در بخش کشاورزی نقش مهمی در حیات بشر دارد. کاربرد برخی کودهای بیولوژیکی از قبیل هیومیک اسید می تواند در شرایط محیطی متغیر بدون اثرات مخرب زیست محیطی موثر باشد. به همین منظور با هدف بررسی اثرات هیومیک اسید در آب آبیاری بر عملکرد و نیتروژن گیاه در ذرت تحت شرایط تنش رطوبتی آزمایشی در سال 1391 در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در قالب طرح کاملا تصادفی با آرایش فاکتوریل در سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایشی شامل سه سطح هیومیک اسید (0ف 10 و 20 کیلوگرم در هکتار) و سه سطح تنش رطوبتی (100، 70 و 40 درصد ظرفیت زراعی ) بودند. نتایج نشان داد که تنش رطوبتی جذب نیتروژن و عملکرد ذرت را به طور معنی داری کاهش داد در حالی که کاربرد هیومیک اسید اثرات نامطلوب تنش رطوبتی را کاهش داده و باعث افزایش معنی دار جذب نیتروژن و عملکرد گیاه شد ولی این افزایش در کاربرد 10 کیلوگرم هیومیک اسید نسبت به شاهد معنی دار نبود. در واقع به نظر می رسد این مواد می توانند اثرات تنش کم آبی بر گیاه را کاهش داده و منجر به افزایش عملکرد در مناطق خشک و نیمه خشک گردند.

هیومیک اسید، تنش رطوبتی، ذرت، نیتروژن، عملکرد