زهرا نادری - دانشجوی کارشناسی ارشد جنگلداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
حمید جلیلوند - دانشیار گروه جنگلداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

امروزه مصرف بیش از حد انرژیهای طبیعی با سرعت زیاد، موجب برهم زدن نظم موزون و شگفت انگیز مکانیزم جهان شده است. سطح جنگل های ایران از 40 سال گذشته تاکنون حدود 11 درصد کاهش را نشان می دهد این در صورتی است که بیش از 80 درصد ارزشهای اقتصادی جنگل مربوط به حفظ آب و خاک و دیگر ارزش های زیست محیطی است. وابستگی شدید جنگل نشینان به جنگلهای زاگرس، باعث کاهش این منابع با ارزش شده است. مطالعه ساختار جنگل، امروزه از مباحث مورد توجه و ضروری به ویژه در راستای اهداف جنگل شناسی نزدیک به طبیعت است. دراین پژوهش دوتوده از رویشگاه (Quercus persica) با تراکم تاج پوشش متوسط(توده غنی) و کم(توده فقیر) در سامانه عرفی چم حاجی استان لرستان انتخاب و در هر توده اطلاعات قطعات نمونه دایره ای به صورت انتخابی با مساحت 2500 مترمربع به شعاع 21/28 متر به منظور بررسی خصوصیات کمی و کیفی درختان در هر دو توده اندازه گیری و ثبت شد. داده ها با استفاده از نرم افزارهای EXCEL و SAS تجزیه و تحلیل شد. مقایسه میانگین پارامترهای اندازه گیری شده نشان داد که در سطح یک درصد اختلاف معنی داری بین دو توده مشاهده می شود و نمودارهای توزیع تعداد در طبقات قطری توده ها نشان میدهد که توده با تراکم تاج پوشش کم (فقیر) به سمت ساختارجنگل همسال پیش می رود که مغایر با اهداف جنگل شناسی نزدیک به طبیعت است. در واقع همسال شدن جنگل و کاهش سطح تاج پوشش جنگل تبعات جبران ناپذیری به عرصه های جنگلی وارد خواهد کرد.

تراکم تاج پوشش، SAS، ساختار جنگل، سامانه عرفی چم حاجی