راضیه موسوی خورشیدی - دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری دانشگاه شهید بهشتی
محمدرضا گلیج - دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری دانشگاه شهید بهشتی

تجدیدحیات شهری فرایندی جامع و کلیت باور به منطور بازگرداندن حیات اقتصادی، اجتماعی و کالبدی به منطقه ای رو به زوال است که روندهای موجود در آن منطقه به تنهایی قادر به ایجاد این تغییر نمی باشند. این اصطلاح دارای دو معنی است: نخست، معنای بیولوژیکی که بر توسعه مجدد و احیای بافته ای فرسوده و رو به افت شهری دلالت دارد؛ و دوم، معنای غیرمادی که بر جریان مجدد حیات در این بافته ا تمرکز دارد. مرکز شهری، به ناحیه تجارت مرکزی سنتی یک اجتماع محلی و مرکز تعاملات اجتماعی و اقتصادیشهر گفته می شود که شامل هسته همپیوندی از ساختمان های مختلط مسکونی، تجاری، تاریخی، مذهبی، فضاها و زیرساختهای عمومی است که در دوران پسا صنعتی به دلایل گوناگون، دچار افت شدید کالبدی، اجتماعی و اقتصادی شد. در این راستا، اصول تجدیدحیات مراکز شهری به عنوان قطب اصلی اقتصادی و اجتماعی شهرها، شامل:تقویت پیادهمداری، توسعه محورهای خرید چندکارکردی، حفاظت تاریخی و طبیعی، باز-توسعه زمین ها و ساختمان های متروکه و مخروبه، بهبود حمل و نقل عمومی، تنوع بخشی به فعالیت ها و رویدادهای خاص و تقویت اقتصاد شبانه روزی است. دستیابی به شهرهای کم کربن با هدف جلوگیری از گرمایش جهانی، حفاظت زیست بوم، کاهشانتشارات کربن و افزایش زیست پذیری، از طریق برنامه ریزی و طراحی شهرهای فشرده مبتنی بر راهکارهایی چون: پیاده مداری، توسعه مختلط و چندکارکردی، حفاظت از مراکز شهری، توسعه حمل و نقل عمومی، حفاظت از منابع محیطی، حفظ مناظر و چشمندازها، توسعه اجتماعات محلی و تقویت هویت و حس مکان در آنها ممکن می گردد.

مرکز شهر، تجدید حیات مرکز شهر، گرمایش جهانی، شهر کم کربن، محلات ارگ و عودلاجان