سمیه امانی - دانشجوی کارشناسی ارشد مرتع داری، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه کردستان
حامد جنیدی - استادیار دانشکده منابع طبیعی دانشگاه کردستان
پرویز کرمی - استادیار دانشکده منابع طبیعی دانشگاه کردستان

خاک یکی از مهمترین عناصر تشکیل دهنده اکوسیستمهای مرتعی است که منبع غذایی و رطوبت برای گیاهان مرتعی میباشد.برداشت پوشش گیاهی توسط دام باعث کاهش ورود بقایای گیاهی به خاک و متعاقبا عناصر غذایی آن میشود. با توجه به اهمیت و لزوم شناخت خصوصیات شیمیایی خاک در اداره صحیح اکوسیستمهای مرتعی پژوهشی در منطقه حفاظت شده بیجار استان کردستان به منظور بررسی اثر چرای دام بر روی فاکتور هدایت الکتریکی در سه منطقه حفاظت شده چرا نشده چرای متوسط وچرای سنگین صورت گرفت. نمونهبرداری از مناطق با غالبیت گونههای فستوکا آوینا- برموس تومنتلوس و تنوعی از شدتهای چرایی انجام شد. نمونه گیری در دو عمق خاک 0-25و50-25 سانتیمتری صورت گرفت. تجزیه وتحلیل دادهها با نرم افزار SPSS مقایسه دادهها در سه تیمار از طریق آزمون تجزیه واریانس یک طرفه و میانگین صفات مورد بررسی با آزمون دانکن مقایسه شدند.نتایج بیانگر عدم معنی داری تیمارهای قرق، چرای متوسط و چرای سنگین بر هدایت الکتریکی عمق 0-25سانتی متری می باشد. از طرفی میانگین هدایت الکتریکی عمق25-50 سانتی متر تحت تاثیر تیمار چرای سنگین با تیمار قرق تغییرمعنی داری مشاهده نشده است با این حال تیمار چرای متوسط منجر به کاهش معنی دار43/18و35/90 درصدی نسبت به تیمارهای قرق و چرای سنگین شده است. میزان هدایت الکتریکی عمق کل در تیمار قرق، چرای متوسط و چرای سنگین به ترتیب معادل0/44و0/31و0/39 دسی زیمنس بر متر برآورد شده است که کمترین مقدار هدایت الکتریکی این عمق را تیمارچرای متوسط داشته است

شدتهای مختلف چرای دام، خصوصیات شیمیایی خاک، هدایت الکتریکی خاک، مرتع، بیجار استان کردستان