ابوالحسن حمیدی - دانشجوی کارشناسی ارشددانشگاه آزادمهاباد
محمدتقی اعلمی - استادیاردانشگاه تبریز

فرسایش خاک یکی ازمسائل زیست محیطی جدی درجهان است رسوبات ناشی ازفرسایش حوضه های آبریز معمولا پس ازبارندگی به رودخانه رسیده و بارسوبات ناشی ازفرسایش دیواره و بستررودخانه همراه می شود و تاسیسات آبی احتمالی درمسررودخانه ها را تحت تاثیر قرارداده و عمرمفید مخازن سدها را به مخاطره می اندازد براساس نتایج حاصل ازپژوهشهای انجام شده درایران مدل MPSIAC ازجمله مدلهای براورد تولید رسوب به شمار امده و درحوضه های فاقد آمارواطلاعات ازدقت نسبتا خوبی برخوردار است برای اجرای مدل حوضه ابریز موردمطالعه به شش واحدهیدرولوژی تفکیک و سپس با بررسی هریک ازعوامل نه گانه مدل اقدام به براورد فرسایش و رسوب درآن گردید نتیجه بدست آمده نشانگر این است که میزان رسوب سالانه براورد شده حوضه با استفاده ازمدل 124370تن درسال می باشد این رقم درواحدسطح تقریبا 467/5 تن درکیلومتر مربع درسال می باشد و ازنظر کلاسهای فرسایش و شدت رسوبدهی حوضه درکلاس فرسایشی متوسط قرارمیگیرد همچنین مشخص شد شیب و پوشش گیاهی نقش اساسی را درکنترل رسوب ایفا می کنند زیرحوضه b بابیشترین و زیرحوضه E کمترین نرخ رسوبدهی درواحدسطح را دارا می باشد باتوجه به اینکه میزان رسوب سالانه اندازه گیری شده درایستگاه رسوب سنجی معادل 108135 تن درسال است بین مقدار رسوب براورد شده با استفاده ازمدل و میزان رسوب اندازه گیری شده اختلاف اندکی وجود دارد

فرسایش خاک ، تولید رسوب ، حوضه آبریز ، مدل MPSIAC ، GIS