عطیه خطیبی - دانشجوی کارشناسی ارشد محیطزیست دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
افشین دانه کار - دانشیار گروه محیط زیستدانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
شراره پورابراهیم - استادیار گروه محیطزیست دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران

سیاستگذاری محیطزیستی به عنوان یکی از شقوق سیاستگذاری عمومی دولت، ابزاری حقوقی سیاسی برای مدیریت مسائل محیطزیستی تلقی میشود. در حال حاضر یکی از مسائل محیطزیست، تخریب اکوسیستمها بهویژه تالابها است.کشور ما با توجه به شرایط ویژه و تقریباً استثنایی در جهان دارای انواع تالابها است. هرچند سلامت این اکوسیستمهای ارزشمند بهشدت با فشارهای محیطزیستی ناشی از فعالیتهای انسانی )به عنوان مثال شهرسازی، توسعهی صنعتی و غیره(مورد تهدید واقع شدهاست به طوری که تاکنون 7 تالاب از 42 تالاب بینالمللی ثبتشده در فهرست کنوانسیون رامسر در لیست مونترو قرار گرفتهاست. بنابراین تالابها برای مدیریت نیاز به سیاستهایی دارند که به نهادهای عملکردی توجه کنند که فقط استفاده پایدار را حمایت نکنند بلکه همچنین از رفاه جامعه نیز حمایت کنند. در کشاورزی و دامداری، استخراج ازمنابع تالاب برای ساختن خانه و دیگر فعالیتهای ساختمان سازی، فعالیتهای ماهیگیری، فعالیتهای فرهنگی، استفاده از آب و شکار، جمع آوری میوه و پوشش گیاهی و بهره برداری از گیاهان دارویی جنبههای نهادی تاثیر گذار مثل الگویرفتاری مردم، سنت، عرف و قوانین و آیین نامههای محلی وجود دارد که می توان با توجه به این نهادها به تعیین الویت سیاست مدیریت تالابها برای بهبود استفاده خردمندانه از آن پرداخت. متاسفانه تالابها در سطوح ملی در سیاستهای مدیریت منابع طبیعی موجود ازجمله آب، جنگل، زمین، کشاورزی و یا بخشهای دیگر پوشش داده میشوند. توسعهی بیانیه-ی سیاست منحصربهفرد تالاب میتواند قدم مهمی در تشخیص مشکلات تالاب و فراهم آوردن اقداماتی درجهت مقابله با آنها باشد. یک سیاست منحصربهفرد تالاب میتواند فرصت آشکاری باشد تا تالابها به عنوان اکوسیستمهایی که نیاز به نگرشهای متفاوت در مدیریت و حفاظتشان دارند، شناخته شوند و تحت اهداف مدیریتی دیگر بخشها پوشانده نشوند.

سیاستگذاری، نهاد، تالاب، استفاده خردمندانه، معیشت پایدار