آرش محمدنژاد - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز
نصرت اله نجفی - دانشیار گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز

فشردگی خاک یکی از مهمترین محدودیتهای رشد و تولید گیاهان زراعی به حساب می آید. استفاده از ماده آلی به عنوان کود در خاکهای کشاورزی هم میتواند باعث کاهش تأثیر فشردگی خاک شده و هم مواد غذایی مورد نیاز گیاهان را تأمین میکند. در این راستا، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتور اول منبع و مقدار کود آلی شامل (کود دامی، لجن فاضلاب و کمپوست زباله شهری) و هر کود آلی در سه سطح صفر، 15 و 30 گرم در کیلوگرم خاک و فاکتور دوم فشردگی خاک در دو سطح 1/2 و 1/7 گرم بر سانتیمتر مکعب بود. نتایج نشان داد که با افزودن هر سه نوع کود آلی در هر دو سطح فشردگی، ارتفاع گیاه، طول سنبله، تعداد دانه در سنبله و وزن هزار دانه افزایش یافت و بیشترین مقدار ویژگیهای مذکور با مصرف 30 گرم از کودهای آلی در کیلوگرم خاک حاصل شد. مصرف کودهای آلی و افزایش مقدار مصرف آنها سبب کاهش اثر فشردگی خاک بر ویژگیهای رشد گندم گردید بهطوری که در سطح فشردگی 1/7 گرم بر سانتیمتر مکعب رشد گیاه گندم در سطح 30 گرم کودهای آلی بهتر از سطح 15 گرم بر کیلوگرم خاک بود.

فشردگی خاک، کمپوست زباله شهری، کود دامی، گندم، لجن فاضلاب